สมุนไพรกกลังกา

สมุนไพรกกลังกา

กกลังกา Cyperus alternifolius Linn. กกลังกา (กรุงเทพฯ).

      พืชล้มลุก จำพวกกก มีอายุหลายปี; ลำต้นใต้ดินสั้น และแข็ง ลำต้นเหนือดินขึ้นเป็นกอ สูง 50-150 ซม. รูปสามเหลี่ยมมน ๆ ที่โคนต้นเกือบกลม ลำต้นที่อยู่ใต้ช่อดอกสาก หุ้มด้วยกาบที่ปราศจากใบ กาบที่โคนสีเขียวอ่อน ยาว 10-20 ซม. ดอก ออกเป็นช่อแผ่กว้าง 15-30 ซม. ซ้อนกันสองชั้น ชั้นแรกมีจำนวนมาก ยาว 7-10 ซม. ชั้นที่สองแยกจากชั้นแรกอีกอันละ 4-10 แขนง ยาว 1-1.5 ซม. ใบประดับมีจำนวนมาก ยาวเกือบเท่ากัน และเกือบเป็น 2 เท่าของช่อดอก แข็ง แบน กว้าง 2-12 มม. ช่อย่อย ๆ ติดเป็นกระจุกอยู่ที่ปลายของช่อดอกชั้นที่ 2 รูปหอกแกมขอบขนาน หรือ รี แบน กว้าง 1.7-3 มม. ยาว 3-9 มม. มีดอกติดกันแน่น 6-30 ดอก สีเขียวอ่อน แกนกลางช่อย่อยไม่มีครีบ ใบประดับช่อย่อยรูปไข่ ปลายแหลม ยาวประมาณ 2 มม. อ่อนนุ่ม สีเขียวอ่อนปลายสีน้ำตาล มี 3 หรือ 5 เส้น เป็นรูปเรือเห็นเด่นชัด เกสรผู้ 3 อัน. ผล รูปไข่กลับแกมรูปรี มี 3 ด้าน ยาวเพียง  –  ของใบประดับ ผลแก่สีน้ำตาลมีท่อรังไข่ติดอยู่ยาวเท่ากับผล ปลายแยกเป็นแฉกยาว 3 แฉก.

นิเวศน์วิทยา : ถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปแอฟริกา มีผู้นำมาปลูกเป็นไม้ประดับ และกระจายพันธุ์ไปตามที่ลุ่ม.

สรรพคุณ : ราก น้ำต้มราก กินแก้ช้ำใน และอาการตกเลือดจากอวัยวะภายใน หัวใต้ดิน เป็นยาบำรุงร่างกาย บำรุงธาตุ ขับน้ำลายและขับเสมหะ ต้น น้ำต้มทั้งต้น กินแก้ท่อน้ำดีอักเสบ ดอก น้ำต้มดอก ใช้อมกลั้วคอแก้ปากเปื่อยเป็นแผล

 

รูปภาพจาก: treeofthai.com,.biogang.net,สมุนไพร