สมุนไพรมะแฟน

สมุนไพรมะแฟน

มะแฟน Protium serratum (Colebe.) Engler
บางถิ่นเรียก มะแฟน(กลาง เหนือ) กะตีบ กะโปกหมา (ประจวบฯ) ค้อลิง (ชัยภูมิ) ปี (เหนือ) ผี พีแซ ฟีแซ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) แฟนส้ม (เลย) ส้มแป้น (นครราชสีมา)

ไม้ยืนต้น ขนาดกลาง สูงประมาณ 20 เมตร ใบอ่อน ด้านล่างมีขน ด้านบนมีขนตามเส้นกลางใบและเส้นใบ ก้านใบ กิ่งอ่อนและช่อดอกมีขน ขนที่ใบจะค่อย ๆ หลุดร่วงไปเมื่อใบแก่. ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก มีใบย่อย 7-9 ใบ แผ่นใบรูปรี แกมขอบขนาน มีขนาดกว้าง 2-6 ซม. ยาว 5-11 ซม. ปลายใบเป็นติ่งแหลม ขอบใบเรียบ หรือ หยักเล็กน้อย โคนใบแหลม กลม หรือ เบี้ยว ก้านใบยาวประมาณ 1 ซม. เส้นใบเส้นเล็กสานเป็นตาข่ายมองเห็นได้ชัด. ดอก ออกเป็นช่อตามง่ามใบ เป็นช่อแบบกระจาย สั้นกว่าช่อใบ; กลีบรอง กลีบดอก 5 กลีบ รูปกลม ขนาดเล็ก กลีบดอก 5 กลีบ สีเขียว เกสรผู้ 10 อัน มีขนาดเกือบเท่ากันแต่สั้นกว่ากลีบดอก เกสรเมีย 1 อัน รังไข่มีขนฐานรองรับรังไข่มีขอบหยัก. ผล รูปกลม สีแดง มีร่อง 2-3 ร่อง มีเนื้อนุ่ม เมล็ดแข็ง มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1-2 ซม. ภายในมี 1-3 ช่อง แต่ละช่องมี 1 เมล็ด.

นิเวศน์วิทยา : พบขึ้นในป่าเบญจพรรณทั่วไป

สรรพคุณ : ราก เป็นยาถอนพิษ แก้พิษซาง แก้ไข้

 

รูปภาพจาก:qsbg.org,tps-2558-smat-m2-1-19.blogspot.com