สมุนไพรตังหน

สมุนไพรตังหน

ตังหน Calophyllum tetrapterum Miq. Var. tetrapterum Stevens ตังหน (ภาคใต้)

ไม้ต้น -> สูง 10-30 ม. ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นกลม หรือ รูปเจดีย์ต่ำ ๆ กิ่งอ่อน สีน้ำตาลปนเทา ลำต้นเปลาตรง เปลือกหนา สีน้ำตาลปนเทา เรียบ หรือ แตกเป็นร่องลึก เป็นสะเก็ดใหญ่ ๆ น้ำยางสีเหลืองใส ข้น กิ่งมักจะเป็นสี่เหลี่ยม แบนเล็กน้อย
ใบ -> เดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรีถึงรูปไข่กลับ กว้าง 1.6-5.2 ซม. ยาว 3.7-13.5 ซม. ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบแคบ ขอบใบค่อนข้างหนากว่าส่วนอื่น และมีสีจาง เส้นใบตรง ขนาน และถี่ชิดกันมาก ก้านใบยาว 8-15 มม. ด้านบนเป็นร่อง
ดอก -> สีขาว ออกเป็นช่อสั้น ๆ ตามง่ามใบ ช่อหนึ่ง ๆ มีประมาณ 5-9 ดอก ใบประดับร่วงง่าย ก้านดอกยาว 0.5-2 ซม. เกลี้ยง มีกลีบรวม 4 หรือ 8 กลีบ กลีบรวมคู่นอกรูปไข่ถึงรูปรีกว้าง กว้าง 2-4 มม. ยาว 2.5-5 มม. บริเวณด้านนอกใกล้ปลายกลีบ มักมีผิวเป็นตุ่ม ๆ หรือ มีขนเล็กน้อย กลีบรวมที่อยู่ข้างในรูปรีถึงรูปรางน้ำ กว้าง 1.5-3.5 มม. ยาว 3.5-8.5 มม. เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก
ผล -> รูปรีถึงกลม กว้าง 5-12 มม. ยาว 6.5-16 มม. ปลายผลแหลมหรือกลม เมื่อแห้งจะออกสีเทา หรือน้ำตาลอ่อน ผลอ่อนผิวเหี่ยวย่น ผลเมื่อแก่ผิวเรียบและกลีบรวมจะหลุดร่วงไป ผิวผลเมื่อแห้งจะบางเปราะ มีเมล็ดเดียว


นิเวศน์วิทยา

ขึ้นตามป่าดงดิบทางภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้ของประเทศไทย ความสูง 200-600 ม.


สรรพคุณ

หมอพื้นบ้านบางแห่งใช้ ใบและเปลือกต้น ผสมกับตัวยาอย่างอื่นกินแก้ไข้จับสั่น

 

รูปภาพจาก:npic-surat.com,dnp.go.th,สมุนไพร