สมุนไพรพุดซ้อน

สมุนไพรพุดซ้อน

พุดซ้อน (Ervatamia coronaria Stapf)
บางถิ่นเรียกว่า พุดจีบ พุดสวน พุดสา (กลาง) พุดป่า (ลำปาง) พุดฝรั่ง (กรุงเทพฯ)

เป็นไม้พุ่ม สูง 30-90 ซม. มีน้ำยางสีขาว มีกิ่งก้านสาขามาก และมักจะแตกเป็นง่าม ไม่มีขน ใบ เดี่ยว ออกเป็นคู่ ตรงข้ามกัน แผ่นใบรูปหอก กว้าง 2-4 ซม ยาว 7.5-15 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบแคบ ขอบใบเรียบ เนื้อใบบาง ด้านบนสีเขียวสดเป็นมัน ด้านล่างสีอ่อน ก้านใบเล็ก ยาว 6-8 มม. ดอก ออกเป็นช่อที่ง่ามใบใกล้ปลายกิ่ง ช่อดอกแตกเป็นง่าม ช่อละ 2-3 ดอก สีขาว ด้านดอกยาว 7-14 มม. กลีบรองกลีบดอก 5 กลีบ เกลี้ยง ด้านในมีต่อมรูปยาวแคบเรียงเป็นวง กลีบรูปไข่ ปลายแหลม หรือ กลม ยาว 2-4 มม. กลีบดอกสีขาว เชื่อมติดกันเป็นท่อที่โคน ท่อยาว 1.8-2.5 ซม. ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ยาวเท่ากับท่อดอก กลีบรูปไข่แกมขอบขนาน ขอบเรียบ ปลายตัด; เกสรผู้ 5 อัน ก้านเกสรสั้น ติดอยู่ใกล้ปากท่อดอก เกสรเมีย 2 ช่อง แยกจากกัน. ผล เป็นฝักรูปขอบขนาน ยาว 2.5-5 ซม. ปลายแหลมและโค้ง ภายในมี 3-6 เมล็ด แก่จัดแตกออกเป็น 2 ซีก เมล็ดมีเยื่อหุ้มสีแดง

นิเวศน์วิทยา พบขึ้นในป่าดงดิบทางภาคเหนือ และนิยมปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไป.

สรรพคุณ ใบ ในมาเลย์ ตำ + น้ำตาลกรวด + น้ำ ชงกิน แก้ไอ ในอินเดีย น้ำจากใบใช้ใส่แผลเนื้อไม้ ใช้เป็นยาเย็น ลดพิษไข้ ทำธูป ทำหัวน้ำหอม น้ำจากดอก ผสมน้ำมันใช้เป็นยาแก้โรคผิวหนัง น้ำจากต้น ขับพยาธิ  เนื้อที่หุ้มเมล็ด ให้สีย้อมเป็นสีแดง ราก ในหมู่เกาะอินเดียตะวันออก ใช้น้ำสกัดจากรากกินแก้ท้องเดิน ขับพยาธิ ใช้เคี้ยวแก้ปวดฟัน เป็นยาระงับปวด ขับประจำเดือน เป็นยาบำรุง เป็นยาถ่าย ป่นเป็นผงใช้รักษาโรคตาเจ็บ

 

รูปภาพจาก:prayod.com,bloggang.com,สมุนไพร