สมุนไพรฝักราชพฤกษ์

สมุนไพรฝักราชพฤกษ์

ฝักราชพฤกษ์ เป็นฝักของต้นราชพฤกษ์ ต้นราชพฤกษ์ไม่ใช่ ต้นคูนหรือต้นลมแล้ง (Cassia fistula L.) และไม่ใช่ต้นชัยพฤกษ์ (Cassia bakeriana) ดังที่เรียกกันผิดในตำราส่วนใหญ่ แต่เป็นพืชใกล้เคียงกัน ๒ ชนิด (หรือบางตำราจัดเป็น ๒ ชนิดย่อย )ได้แก่ ๑.ต้นราชพฤกษ์ ชนิดที่
มีชื่อพฤกษศาสตร์ว่า Cassia javanica L.
ในวงศ์ Leguminosae

ชนิดนี้ตำราหลังเล่มเสนอ ชื่อใหม่เป็นเพียงระดับชนิดย่อย คือ Cassia javanica L.subsp javanica K.& S.S .Larsen พืชชนิดนี้เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก ถึงขนาดกลาง สูงได้ถึง ๑๕ เมตร เมื่อลำต้นอย่างอ่อนอยู่มีน้ำแข็งที่เกิดจากกิ่งแก่ที่ร่วงหล่นไป แต่เมื่อต้นอายุมากขึ้นจะหายไป ลำต้นไม่เป็นปุ่มปม ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกเรียงสลับกัน มีใบย่อย ๕-๑๕ คู่ ก้านใบยาว ๑.๕-๔ เซนติเมตร แกนกลางใบยาว ๒๐-๓๐ เซนติเมตร ใบย่อยรูปไข่แกมรูปมูลหรือรูปขอบขนาน กว้าง ๑.๕-๓ เซนติเมตร ยาว ๒-๕ เซนติเมตร ปลายใบกลมหรือมน โคนใบกลม ใต้ใบมีขนละเอียดอยู่เอนราบกับผิวใบ ก้านใบย่อยสั้นมาก ดอกออกเป็นช่อตามกิ่ง ก้านช่อดอกใหญ่และแข็ง ไม่แตกแขนง ยาว ๕-๑๖ เซนติเมตร เมื่อเริ่มบานมีสีชมพูแล้ว เปลี่ยนเป็นสีแดงเข้ม เมื่อใกล้โรยเปลี่ยนเป็นสีออกขาว ดอกย่อยมีก้านเรียวยาว ๓-๕ เซนติเมตร มีกลีบเลี้ยงมี สีแดงเข้มถึงสีแดงอมน้ำตาล รูปไข่ ปลายแหลม ยาว ๗-๑๐ มิลลิเมตร กลีบดอกรูปไข่กลับ กว้าง ๗-๘ มิลลิเมตร ยาว ๒๕-๓๕มิลลิเมตร โคนกลีบดอกเป็นก้านยาวราว ๓ มิลลิเมตร  เกสรเพศผู้มี ๑๐ อัน ขนาดยาวไม่เท่ากัน รังไข่เรียว ขนคลุมบางๆ ผลเป็นฝักรูปกระบอก ขนาดวัดผ่าศูนย์กลางราม ๑-๑.๕ เซนติเมตร ยาว ๒๐-๖๐ เซนติเมตร ห้อยลงมาจากกิ่ง ฝักแก่สีดำ เกลี้ยง ไม่มีขน ไม่แตก มีเมล็ดจำนวนมาก และรูปแบนเกือบกลม สีน้ำตาลเป็นมัน

 

รูปภาพจาก:qsbg.org,natsima.com,สมุนไพร