สมุนไพรกระเช้าสีดา

สมุนไพรกระเช้าสีดา

กระเช้าสีดา (Aristolochia indica Linn.)
บางถิ่นเรียก กระเช้าสีดา (กลาง).

เป็นไม้เถา ผิวเกลี้ยง รากมีเนื้อแข็ง กิ่งยาวเรียว เป็นร่อง. ใบ เดี่ยว เรียงสลับกัน รูปสามเหลี่ยมแคบ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบตัดตรง ขอบใบเรียบ หรือ เป็นคลื่นเล็กน้อย มีขนาดกว้าง 2.5-5 ซม. ยาว 5-10 ซม. มีเส้นใบขึ้นจากโคนใบ 3-5 เส้น. ดอก กลิ่นเหม็น ออกเป็นช่อสั้นตามง่ามใบ ช่อหนึ่งมีดอกเพียง 2-3 ดอก ใบประดับมีขนาดเล็ก รูปไข่ ปลายแหลม ก้านดอกยาว ตอนบนหนา กลีบดอกมีเพียงชั้นเดียวไม่แยกเป็นกลีบรองกลีบดอกและกลีบดอก ยาว 2-3.5 ซม.โคนท่อดอกพองเป็นกะเปาะกลม ถัดขึ้นไปเป็นท่อทรงกระบอกยาวประมาณ 12 มม. ปลายกลีบผายออกเป็นรูปปากแตร ปลายข้างหนึ่งจะยื่นยาวออกไปเป็นรูปยาวแคบแกมขอบขนาน ปลายมน ขอบม้วนออก กระเปาะและท่อดอกด้านนอกสีเขียวอ่อน ขอบกลีบสีม่วงดำ ปลายกลีบที่ยื่นยาวออกไปนั้น ด้านบนสีน้ำตาลอมเขียวช้ำๆ ด้านล่างสีม่วงดำ บริเวณที่มีสีม่วงมีขน ภายในกระเปาะเป็นที่ดักย่อยแมลงเพื่อเป็นอาหารเสริม เกสรผู้ 6 อัน ปลายเกสรเมียมี 6 แฉกำ ผล เป็นผลแห้ง รูปเกือบกลม หรือ รูปขอบขนานค่อนข้างกว้าง ยาว 4-5 ซม. ภายในมี 6 ช่อง ผลแก่จะแตกออกเป็น 6 เสี่ยง แต่ละเสี่ยงจะมีก้านยึดอยู่ ก้านนี้คือก้านช่อดอกเดิม ซึ่งจะแยกออกเป็น 6 ก้านด้วย เมล็ดแบน รูปไข่ มีปีก.

นิเวศน์วิทยา : พบขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่ว ๆ ไป.

สรรพคุณ : ราก ขับลม ทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ ในอินเดียใช้ขับลมในลำไส้สำหรับเด็กทารกที่คลอดใหม่ๆ เป็นยาบำรุงและกระตุ้นร่างกาย ทำให้อาเจียน แก้ไข้. น้ำของใบ แก้งูกัด

 

รูปภาพจาก:bloggang.com,blogspot.com,สมุนไพร