สมุนไพรน้อยหน่า

สมุนไพรน้อยหน่า

น้อยหน่า (Annona squamosa Linn.)
บางถิ่นเรียก น้อยหน่า (ภาคกลาง) นอแน่ มะน่อแน่ มะแน่ (ภาคเหนือ) หมักเขียบ (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) น้อยแน่ (ภาคใต้) ลาหนัง (ปัตตานี) มะออจ้า (รัฐชาน) เตียบ (เขมร-พระตะบอง)

เป็นไม้ยืนต้น  ขนาดเล็ก สูงได้ถึง 8 เมตร กิ่งก้านเกลี้ยงไม่มีขน สีเทาอมน้ำตาล ใบ เดี่ยวเรียงสลับกัน รูปยาวรี โคน และปลายใบแหลม หรือ ปลายใบเป็นติ่งแหลม ด้านบนของใบสีเข้มกว่าด้านล่าง ใบกว้าง 2.5-6.5 ซม. ยาว 7-15 ซม. ก้านใบยาว 1-1.2 ซม. ดอก ออกเดี่ยว ๆ ตามง่ามใบ ห้อยลง สีเหลืองอมเขียว กลีบรองกลีบดอก 3 กลีบ กลีบดอกชั้นนอก 3 กลีบ รูปหอก โคนกลีบกว้างปลายเรียวแหลม ยาว 2.5-3 ซม. กลีบดอกชั้นใน 3 กลีบ มีขนาดเล็กกว่า เกสรผู้ และรังไข่มีเป็นจำนวนมาก อยู่บนฐานค่อนข้างยาว. ผล รูปค่อนข้างกลมกว้าง โคนผลเป็นรูปหัวใจกลาย ๆ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 7-9 ซม. เปลือกสีเขียวอมเทา เป็นช่อง ๆ ซึ่งแต่ละช่องภายในมีเนื้อสีขาวล้อมรอบเมล็ดรูปไข่ หรือ รูปรี สีดำเป็นมัน เมื่อผลแก่สีผลไม่เปลี่ยน แต่เปลือกอ่อนนุ่ม.

นิเวศน์วิทยา  มีถิ่นกำเนิดอยู่ในอเมริกาเขตร้อน ในประเทศไทยเป็นไม้ปลูกกันมากในภาคกลาง เพื่อรับประทานผล.

สรรพคุณ  ผลสุก รับประทานได้ รสหวาน เปลือกของลำต้นเป็นยาสมานแผล และห้ามเลือด แก้โรคท้องร่วง และเป็นยาบำรุงกำลัง ใบ เมล็ด และผลดิบ เป็นยาฆ่าแมลง ฆ่าเหา และหิด เป็นยาเบื่อปลา ใบตำกับเกลือเป็นยาพอกฝี แผลพุพอง เป็นหนอง รากเป็นยาระบายอย่างแรง และบางครั้งใช้รักษาโรคบิด ผลสุกเป็นอาหารที่มีคุณค่ามากสำหรับคนที่เพิ่งฟื้นจากไข้ อุดมไปด้วยวิตามินซี ผลดิบเป็นยาสมานแผล และห้ามเลือด เป็นยาแก้โรคท้องร่วง โรคบิด และบำรุงธาตุ.เปลือกมีสาร alkaloid anonaine ใบ เปลือก และราก มีกรด hydrocyanic.

 

รูปภาพจาก:pantip.com,aroka108.com