พิกัดโกษฐ์
โกรธเป็นพิกัดเครื่องยาหมู่หนึ่งที่ใช้มากในไทยตำราโบราณเขียนชื่อพิกัดยาพวกนี้แตกต่างกันออกไปหลายแบบ ในศิลาจารึกตำราที่วัดราชโอรสสาราม ซึ่งพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่...
บทความสมุนไพร
-
-
พิกัดเกสร คำว่า เกสรหรือที่โบราณใช้เป็น เกษร นั้น มีความหมายที่เกี่ยวกับดอกไม้ อาจหมายถึงโครงสร้างที่ใช้สืบพันธุ์ของพืช ๒ ส่วน ซึ่งจัดแสดงอยู่ในวงของดอก คือเกสรผู้และเกสรเพศเมีย ตา...
-
คณาเภสัช ในการประกอบยาหรือปรุงยานั้นแพทย์ผู้ปรุงยาต้องรู้จักวัตถุต่างๆ ที่จะนำมาปรุงเป็นยา ในแง่มุมต่างๆ และวิธีการปรุงยา (เภสัชกรรม) เป็นปฐม โดยทั่วไปแพทย์ปรุงยาต้องรู้จักหลักใหญ่...
-
ชื่อพฤกษศาสตร์ของต้นพืชคืออะไร? ชื่อวิทยาศาสตร์ของพืช ชื่อวิทยาศาสตร์ของพืชหรือชื่อพฤกษศาสตร์เป็นชื่อสากลของพืชที่ตั้งขึ้นมาตั้งขึ้นตามข้อตกลงนานาชาติ โดยกำหนดให้ใช้ชื่อเป็นภาษาละต...
-
อนุกรมวิธานพืชกับชื่อพฤกษศาสตร์ของพืช หลายคนที่อ่านตำราเกี่ยวกับพืชสมุนไพรที่เขียนโดยนักวิชาการ มักพบเห็นข้อความหนึ่งในตอนต้นๆว่า“พืชสมุนไพรนี้มีชื่อพฤกษศาสตร์ว่า…จัดอยู่ในวงศ์” ชื...
-
ประเภทผลิตผลจากพืช กระทิง-น้ำมันจากเมล็ด แก้ปวดตามกรรมข้อและกระดูก กะถุงลาย -น้ำมันจากเมล็ด แก้เหน็บชา ขับเหงื่อ กำยาน-ขับปัสสาวะ บำรุงหัวใจ แก้โรคปอดและหลอดลมอักเสบ สมานแผล คนทีเข...
-
เครื่องปรุง(คณาเภสัช) ประเภทส่วนเดียวกันของพืชมากกว่า ๑ ชนิดใช้ร่วมกัน เครื่องปรุงนี้ส่วนใหญ่เป็น “จุลพิกัด”โบราณแบ่งจุดพิกัดออกเป็น๕ ประเภท คือ ประเภทมีชื่อเหมือนกันแต่ต่างถิ่นที่...
-
ประเภทส่วนต่างๆของพืชชนิดเดียวกันใช้ร่วมกันส่วนต่างๆของพืชชนิดเดียวกัน เครื่องยาที่ระบุว่า “ทั้ง ๕” หมายถึง ให้ใช้ส่วนต่างๆของพืช ๕ อย...
-
ประเภทเมล็ด กรวยป่า – เมล็ด ริดสีดวง กระทุงลาย – เมล็ด แก้ปวดตามข้อและกล้ามเนื้อ แก้ลมอัมพาต กระทกรก – เมล็ด แก้เด็กท้องขึ้น ท้องอืด ท้องเฟ้อ ทำให้ลมผาย ก้ามปู – เมล็ด แก้กลากเกลื...
-
หมูหริ่ง หมูหริ่งเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่กินพืชและเนื้อ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Arctonyx collaris F. Cuvierจัดอยู่ในวงศ์Mustelidaeมีชื่อสามัญhog badger ชีววิทยาของหมูหริ่ง ลำตัวแล...
-
หมูป่า หมูป่าเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม กีบคู่ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าSus scrofa Linnaeusจัดอยู่ในวงศ์ Suidaeมีชื่อสามัญว่าcommon wild pig หมูเถื่อนก็เรียก ชีววิทยาของหมูป่า หมูป่ามีรูป...
-
หมีที่พบในประเทศไทย ๑. หมีควาย มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Selenarctos thibetanus (G. Cuvier)มีชื่อพ้องUrsus thibetanus G. Cuvierชื่อสามัญว่าAsiatic black bearขนาดวัดจากปลายจมูกถึงโคนหางย...
-
เสือโคร่ง เสือโคร่งเป็นสัตว์จำพวกแมวที่มีขนาดใหญ่ที่สุดกินเนื้อ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Panthera tigris (Linnaeus) ชนิดที่พบในประเทศไทยเป็นชนิดย่อย Panthera tigris corbetti (Mazak) จ...
-
โคโรค โคโรคเป็นชื่อเครื่องยาอย่างหนึ่ง เครื่องยานี้ใช้ในยาจีน ชนิดที่เป็นของแท้และของดีมีราคาสูงมาก ตำรายาแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีนได้รับรองไว้ในชื่อเครื่องยาว่า Calculus Bovisมีชื่อ...
-
วัว คำ “วัว”เป็นคำที่แผลงมาจากคำไทยว่า “งัว” ส่วนคำ “โค” เป็นคำเรียกสัตว์ชนิดนี้ในภาษาบาลี (คำ“โค” นี้อาจหมายถึงดวงอาทิตย์ เช่นในคำ“โคจร” ซึ่งแปลว่า ทางเดินของดวงอาทิตย์ ) ชีววิทย...
-
เลียงผา เลียงผาเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม กีบคู่ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าcapricornis sumatraensis (Bechstein)จัดอยู่ในวงศ์Bovidaeมีชื่อสามัญว่าserow ชีววิทยาของเลียงผา เลียงผาเป็นสัตว์เ...
-
ลิ่น ลิ่นหรือนิ่ม เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าManis javanica Desmarestมีชื่อสามัญว่าMalayan pangolinจัดอยู่ในวงศ์Manidae ชีววิทยาของลิ่น ลิ่นมีลำตัวและหายาว เวลาเ...
-
แรด แรดเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกลุ่มหนึ่ง จัดอยู่ในวงศ์ Rhinocerotidae เป็นสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์ ทั่วโลกมีสัตว์พวกนี้เหลืออยู่เพียง ๕ ชนิด เป็นแรดที่พบในทวีปเอเชีย ๓ ชนิด คือ กระซู...
-
เม่น เม่นเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จัดอยู่ในวงศ์Hystricidae เม่นที่พบในประเทศไทยมี ๒ ชนิด ได้แก่ ๑.เม่นใหญ่แผงคอยาวมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าHystrix brachyuran Linnaeusชื่อสามัญว่า Malay...
-
แพะ แพะเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าCapra hircus Linnaeusจัดอยู่ในวงศ์Bovidaeมีชื่อสามัญว่า goat ชีววิทยาของแพะ แพะเป็นสัตว์ที่มีรูปร่างคล้ายแกะ แต่มีลักษณะที่แตกต...
-
อำพัน อำพันเป็นซันแข็งที่ได้จากซากดึกดำบรรพ์ของสนโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ อันมีชื่อพฤกษศาสตร์ว่า Pinus succinifera Conw.ในวงศ์Pinaceaeมีชื่อสามัญว่าamber มีชื่อเรียกในภาษากรีกว่า ...
-
ลำพันแดง ลำพันแดงเป็นเหง้าแห้งของพืชทะเลชนิดหนึ่ง เป็นอาหารของปลาพะยูน รางถิ่นเรียบรำพัน หัวงอทะเล ว่านน้ำทะเล เพราะมีใบเหมือนต้นหัวงอหรือ ว่านน้ำ หญ้าชะเงาใบยาวหรือหญ้าพะยูน มีชื่...
-
ปลาพะยูน ปลาพะยูนเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อาศัยอยู่ในน้ำไม่ใช่ปลาจริงๆแต่เนื่องจากอยู่ในน้ำและมีรูปร่างคล้ายปลาคนไทยจึงเรียกรวมเป็น”ปลา”มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าDugong dugon(MuBer)จัดอย...
-
ช้าง ช้างเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าElephas maximas Linnaeusจัดอยู่ในวงศ์Elephantidaeมีชื่อสามัญว่าAsiatic elephantหรือ Indian elephant ชีววิทยาของช้าง ช...
-
สมุนไพรจันทน์ชะมด มันชะมดหรือจันทร์พม่า มีชื่อพฤกษศาสตร์ว่าMansonia gagel J.R.Drummจัดอยู่ในวงศ์sterculiaceae เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลางผลัดใบ สูง๑๐-๒๐เมตร ลำต้นเปลา ตรง เปลื...
-
ชะมดเชียง ชะมดเชียงเป็นสัตว์หลายชนิดในสกุล Moschus จัดอยู่ในวงศ์ Cervidae (ในความหมายหนึ่งของคำ “เชียง” แปลว่าที่สูง) ตำราบางเล่มเรียกสัตว์พวกนี้ว่า กวางชะมด ตามชื่อสามัญที่เรียก ...
-
ชะมดต้น ชะมดต้นเป็นพืช อันมีชื่อพฤกษศาสตร์ว่าAbelmoschus moschatus Medik subsp moschatusจัดอยู่ในวงศ์Malvacaeaชาวบ้านบางถิ่นเรียกฝ้ายผีก็มีมีชื่อสามัญว่า musk mallow หรือ Abel musk...
-
ชะมดเช็ด ชะมดเช็ด(civet cat) เป็นสัตว์ที่มีลักษณะคล้ายอีเห็น มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าviverricula malaccensis (Gmelin)จัดอยู่ในวงศ์viverridaeมีชื่อสามัญว่าsmall indian civet ชีววิทยาขอ...
-
ควาย ควายบ้านหรือ water buffalo ที่เรียกเช่นนี้เพราะควายไม่มีต่อมเหงือกสำหรับระบายความร้อนจากร่างกาย จึงชอบอยู่กับน้ำมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าBubalus bubalis (Linnaeus)จัดอยู่ในวงศ์Bov...
-
น้ำมันขนแกะ น้ำมันขนแกะ(wool-fat หรือ Adeps Lanae) เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากขนแกะ ตอนปลายฤดูใบไม้ผลิถึงต้นฤดูร้อน น้ำมันนี้มีส่วนสำคัญเป็นคอเลสเตอรอลและไฮโซคอเลสเตอรอล (isocholestero...
-
โกษฐ์สิงคี ยาขนานที่ ๖๘ ในตำราพระโอสถพระนารายณ์ เข้าเครื่องยาชื่อ “โกฏสิงคี” ซึ่งมีบันทึกไว้ ดังนี้ สีผึ้งบี้พระเส้น ให้เอาชะมดทั้ง ๒ ไพลพิมเสนโกฏเชียง กรุงเขมา ดีงูเหล...
-
เขาสัตว์อื่นที่ใช้แทนเขากุยได้ เขาชนิดอื่นที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกับเขากุย ตำราว่าใช้แทนกันได้ ได้แก่๑.กาเซลคอพอกมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าGazella gutturosa Pallasมีชื่อสามัญว่าgoitred g...
-
กุย กุย มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าSaiga tatarica Linnaeusในวงศ์Bovidaeมีชื่อสามัญว่าsaiga antelopeมีชื่อยาในภาษาละตินว่าCornu saigae Tataricaeพบในที่ราบทุ่งหญ้าและในที่สูงที่มีลมหนาวจัด ...
-
เขากวางอ่อน เมื่อกวางผลัดเขาเขากวางแยกหลุดจากตอเขา ผิวหนังบริเวณรอบๆตอเขาจะเจริญขึ้น มาปิดแผลภายใน ๔-๕ วัน เลือดจะเริ่มเข้าไปหล่อเลี้ยง พร้อมกับมีสารประกอบแคลเซียมพอกสะสมขึ้น เขาให...
-
โหรามิคสิงคี โหรามิคสิงคีหรือที่เรียกใน ตำราพระโอสถพระนารายณ์ว่า “โหราอำมิคสิงคี” เป็นเขากวางสุม (ให้เป็นถ่าน) คำ มิค แปลว่า กวาง ส่วนคำว่า สิงคี แปลว่าสัตว์มีเขาได้จากกวางเปอร์เซี...
-
กวาง กวางหรือ กวางป่า เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ มีชื่อสามัญว่าsambar หรือ sambar deerมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าCervus unicolor Kerrจัดอยู่ในวงศ์Cervidae กวางม้าก็เรียก ชีววิทยาขอ...
-
สัตว์ชั้นเลี้ยงลูกด้วยนม สัตว์ที่จัดอยู่ในชั้นนี้มีขน มีต่อมน้ำนมสำหรับใช้เลี้ยงตัวอ่อน มีกะบังลมสำหรับกั้นระหว่างช่องอกกับช่องท้อง หัวใจมี ๔ ห้อง เป็นสัตว์เลือดอุ่น กระดูกคอมี ๗ ...
-
รังนกอีแอ่น อีแอ่นกินรังและอีแอ่นตะโพกขาวทำรังด้วยน้ำลายเป็นรูปถ้วยครึ่งซีกขนาดยาวตามขอบบนเฉลี่ย ๑๓.๓ เซนติเมตร ลึก ๕.๑ เซนติเมตร มีน้ำหนัก ๗-๑๐ กรัม โดยนกทั้ง ๒ เพศช่วยกันทำรังเฉพ...
-
อีแอ่น อีแอ่นเป็นชื่อไทยแท้ของนก ๒ วงศ์ (ปัจจุบันคนไทยเห็นว่าชื่อ “อีแอ่น” ไม่สุภาพหรือไม่เพราะ จึงเปลี่ยนเป็นชื่อ“นางแอ่น” หรือ“นกแอ่น” เช่นเดี...
-
อีแอ่นกินรัง อีแอ่นกินรังเป็นอีแอ่นอย่างน้อย ๓ ชนิด ในสกุล Collocaliaวงศ์ Apodidae คือ๑.อีแอ่นกินรังมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Colocalia fuciphaga (Gmelin)มีชื่อสามัญว่า edible – nest sw...
-
พญาแร้ง พญาแร้ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าSarcogyps calvus (Scopoli) จัดอยู่ในวงศ์เดียวกับอีแร้งคือวงศ์Accipitridaeมีชื่อสามัญว่าred-headded vulture หรือ king vultureแร้งเจ้าพระยา หรือ แ...
-
อีแร้ง อีแร้งเป็นนกที่จัดอยู่ในสกุลGyps มีชื่อสามัญว่า vulture ที่พบได้ในประเทศไทยมี ๓ ชนิด ทุกชนิดจัดอยู่ในวงศ์ Accipitridae อีแร้งไทยอีก ๓ ชนิดนั้น ปัจจุบันหายากและมีปริมาณน้อย ...
-
อีแก อีแกคล้ายอีกา แต่ตัวเล็กกว่า มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าCorvus splendens Vieillotจัดอยู่ในวงศ์Corvidaeมีชื่อสามัญว่าhouse crowขนาดวัดจาดปลายปากถึงปลายหางยาวราว ๔๓ เซนติเมตร ปากหนา สี...
-
อีกากับนกกาเหว่า อีกาเป็นนกที่ถูกนกกาเหว่าวางไข่และให้ฟักไข่แทนมากที่สุด นกกาเหว่าตัวเมียวางไข่ในตอนสายหลังจากอีกาออกจากรังไปแล้ว ก่อนวางไข่ นกกาเหว่าตัวเมียเป็นต้องทำลายไข่ของอีกา...
-
อีกา อีกา มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าCorvus macrorhynchos Waglerจัดอยู่ในวงศ์ Corvidaeที่พบในประเทศไทยมี ๒ ชนิดย่อย คือ ชนิดย่อย Corvus macrorhynchos macrorhynchos Wagler กับชนิดย่อย Corv...
-
นกยูง นกยุง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าPavo muticus Linnaeusจัดอยู่ในวงศ์Prasianidaeมีชื่อสามัญว่าBurmese peafowl หรือ green peafowlในประเทศไทยพบ ๒ ชนิดย่อย คือ นกยูงใต้ (Pavo muticus mut...
-
นกกะลิง นกกะลิงหรือที่ทางพายัพเรียก นกกะแล มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าPsittacula himalayana finchii (Hume)จัดอยู่ในวงศ์Psittacidaeมีชื่อสามัญว่าgray – headed parakeet หรือ slaty – headed ...
-
นกกวัก นกกวักมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าAmaurornis phoenicurus (Pennant) จัดอยู่ในวงศ์Rallidaeมีชื่อสามัญว่าwhite – breasted waterhen หรือ white – breasted swamphen ชีววิทยาข...
-
นกกระจอก นกกระจอกหรือนกกระจอกบ้าน ภาคใต้เรียก นกจอก มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าPasser montanas (Linnaeus)มีชื่อสามัญว่าtree sparrow หรือ European sparrow ที่พบในประเทศไทยเป็นชนิดย่อย Pass...
-
ไก่ป่า ไก่ป่าเป็นต้นตระกูลของไก่บ้าน มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าGallus gallus (Linnaeus)อยู่ในวงศ์Phasianidaeมีชื่อสามัญว่าred jungle fowlมีถิ่นกำเนิดแถบเอเชียใต้ (ศรีลังกาและอินเดีย) มาท...
-
ไก่บ้าน ไก่บ้าน มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gallus gallus (Linnaeus)อยู่ในวงศ์ Phasianidae มีชื่อสามัญว่า domestic fowl ไก่บ้านหรือไก่เลี้ยง เป็นสัตว์ ๒ ขา มีขนปกคลุมตัว และมีปีก เป็นสัตว...
-
ชั้นสัตว์ปีก ชั้นสัตว์ปีก(Class Aves) เป็นสัตว์มีกระดูกสันหลังพวกแรกที่เป็นสัตว์เลือดอุ่นมีขน(feather) ลักษณะเป็นแผงปกคลุมตัว มีปีกซึ่งเปลี่ยนแปลงมาจากขาหน้าของสัตว์จตุบาทอื่นๆ ปาก...
-
กระดองเต่าเหลือง เต่าเหลือง เต่าเหลือง[Indotestudo elongata (Blyth)] เป็นเต่าขนาดกลาง กระดองยาวนูนสูง สีเหลือง มีลายดำ ไม่มีเดือยเหมือนเต่าบกชนิดอื่น อยู่ในที่แห้งแล้งได้ พบตามป่าเ...
-
เต่านา เต่านา เต่านา(Asian snail – eating turyle) เป็นเต่าน้ำจืดชนิดหนึ่งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าMalayemys subtrijuga(Gray)จัดอยู่ในวงศ์Emydidaeเป็นเต่าขนาดกลาง ตัวโตเต็มที่มีกระดองยาว...
-
วงศ์เต่าบก เต่าเดือย [manouria impressa(Gunther)], ๓๐ เซนติเมตรเต่าขนาดกลาง มีเดือยแหลมที่โคนขาหลังข้างละ ๑ อัน กระดองหลังสีเหลืองปนสีน้ำตาล มีลายดำ พบตามภูเขาสูงจากระดับ ๖๐๐ เมตรข...
-
วงศ์เต่าน้ำจืด เต่ากระอาน [Batagur Baske(Gray)] ๕๖ เซนติเมตรเต่าขนาดใหญ่ กระดองเรียบ โค้งมน นิ้วเท้ามีพังผืดยึดเต็ม มี ๔ เล็บ จมูกค่อนข้างแหลม ตัวผู้มีตาสีขาว พบตามปากแม่น้ำ ปัจจุบ...
-
เต่าในประเทศไทย เต่าที่พบในประเทศไทย มีอย่างน้อย ๒๒ ชนิด(ไม่รวมตะพาบน้ำ) จัดอยู่ใน ๕ วงศ์ คือ๑.วงศ์เต่าทะเล(Cheloniidea) พบ ๔ ชนิดคือ เต่าตนุ(เต่าแสงอาทิตย์) เต่าหญ้า เต่ากระ และเต...
-
กระดองตะพาบจีน กระดองตะพาบจีนได้จากตะพาบจีน อันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Trionyx sinensis Wiegmannในวงศ์Trionychidaeมีชื่อสามัญว่าChinese solfshelled turtieจีนเรียก เปีย มีเลี้ยงกันมากใ...
-
ตะพาบน้ำ ตะพาบน้ำ ตะพาบน้ำ(mud turtle หรือ soft-shelled turtle) เป็นสัตว์คลานจำพวกหนึ่งจัดอยู่ในวงศ์ Trionychidae มีลักษณะคล้ายๆเต่าน้ำจืด ต่างกันตรงที่กระดองบน (carapace) และกระดอ...
-
จระเข้ จระเข้เป็นสัตว์คลานขนาดใหญ่ มีผัวหนังแข็งเป็นเกล็ด ปากยาว ปลายปากนูนสูงขึ้นเป็นช่องเปิดของรูจมูก หางเป็นเหลี่ยม แบน ยาว ใช้โบกว่ายน้ำและใช้ฟาดต่างอาวุธ ตามปรกติหากินในน้ำ ตะ...
-
งูเห่า งูเห่าเป็นงูพิษขนาดปานกลางถึงขนาดใหญ่ มีชื่อวิทยาศาสตร์Naja naja kaouthia Lessonมีชื่อสามัญว่าThai cobra หรือ common cobra หรือ Siamwse cobraจัดอยู่ในวงศ์Elapidae งูเห่าหม้อ...
-
งูเหลือม งูเหลือมเป็นงูไม่มีพิษมีขนาดใหญ่และยาวที่สุดในโลก มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าpython retculatus (schneider)จัดอยู่ในวงศ์Boidaeวงศ์ย่อยpythoninaeมีชื่อสามัญว่าreticulated python หร...
-
จงโคร่ง จงโคร่งเป็นสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก มี ๔ เท้า มีกระดูกสันหลัง จัดอยู่ในวงศ์Bufonidae สกุลเดียวกับคางคกมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าBufo asperบางถิ่นเรียกจงโคร่ง กระทาหอง กระหอง หรือ ก...
-
คางคก คางคกเป็นสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก มีกระดูกสันหลัง มี ๔ ขา เมื่อโตเต็มที่ไม่มีหาง จัดอยู่ในวงศ์ Bufonidae คางคกแท้อันเป็นคางคกที่จัดอยู่ในสกุล Bufo พบได้เกือบทั่วโลกกว่า ๑๐๐ ชนิ...
-
ปลาร้า ปลาร้าเป็นอาหารทำด้วยปลาหมักกับเกลือ ปลาที่ใช้มากคือปลาสร้อยและปลากระดี่ แต่อาจใช้ปลาช่อนได้ ทำได้โดยเอาปลามาล้างน้ำให้สะอาด เอาเกล็ดออก ตัดหัวแล้วเอาไส้ออก แล้วล้างให้สะอาด...
-
ปลาดุก ปลาดุกเป็นสัตว์เลือดเย็น มีกระดูกสันสันหลัง ปลาที่คนไทยเรียก ปลาดุก หรือ walking catfish นั้น อาจหมายถึงปลาน้ำปลาน้ำจืดอย่างน้อย ๒ ชนิดในวงศ์ Clariidae คือ๑. ปลาดุกด้านมีชื่...
-
ปลาช่อน ปลาช่อนเป็นสัตว์เลือดเย็น มีกระดูกสันหลัง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าChanna striata (Bloch)จัดอยู่ในวงศ์Channidaeมีชื่อสามัญว่าsnakehead murrelบางถิ่นเรียกว่า (พายัพและอีสาน) เรีย...
-
หูฉลาม หูฉลามเป็นอาหารที่นิยมบริโภค และจัดเป็นอาหารของชนชั้นสูงมาแต่โบราณ โดยเฉพาะในหมู่ชนชาติจีน หูฉลามเป็นของมีราคาแพง แต่มีปริมาณน้อยไม่เพียงพอกับความต้องการของผู้บริโภค โดยมากห...
-
หมวดคอร์ดาตา สัตว์ในหมวดคอร์ดาตา สัตว์ในหมวดคอร์ดาตา(Phylum Chordata) เป็นสัตว์ที่มีวิวัฒนาการสูงกว่าหมวดอื่นๆ มีลักษณะสำคัญ คือ๑.มีโนโตคอร์ด(notochord) เป็นแท่งโครงร่าง ซึ่งต้องมี...
-
แมงมุม แมงมุมเป็นชื่อเรียกสัตว์จำพวกแมงหลายชนิด แมงมุมเป็นชื่อเรียกสัตว์จำพวกแมงหลายชนิดในวงศ์ ทุกชนิดจัดอยู่ในอันดับ Araneae มีชื่อสามัญว่า spider กินสัตว์เป็นอาหาร มีขนาดแตกต่างก...
-
ปูทะเล ปูทะเลเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในชั้นครัสเตเชีย ที่พบในประเทศมีอย่างน้อย ๓ ชนิด ทุกชนิดจัดอยู่ในวงศ์ Portunidae คือ๑.ปูดำ หรือ ปูแดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Scylla serrata (f...
-
กุ้ง กุ้งเป็นชื่อเรียกสัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลังในชั้นครัสเตเชีย กุ้งเป็นชื่อเรียกสัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลังในชั้นครัสเตเชียอันดับเคดาโพดา (order Decapoda) มีหลายวงศ์ สัตว์พวกนี้หา...
-
หมาร่า หมาร่าเป็นแมลงจำพวกต่อหรือแตน แต่ทำรังรูปร่างต่างกันด้วยดินเหนียวหรือดินเหนียวปนทราย ติดอยู่กับกิ่งไม้หรือวัสดุอื่นภายนอกบ้านเรือน หรือตามขื่อ ฝ้าเพดานในบ้าน ทั้งนี้แล้วแต่ช...
-
แมลงสาบ แมลงสาบเป็นแมลงที่มนูษย์รู้จักกันดีมาตั้งแต่โบราณ “แมลงสาบ” และ “แมลงแกลบ” เป็นชื่อทั่งๆไปที่คนไทยทางภาคกลางใช้เรียกแมลงสาบในวงศ์ Blattidae หลายชนิด ทางภาคเหนือเรียก แมลงแส...
-
มดลี่ มดลี่เป็นแมลงจำพวกมด มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าcrematogsterdoheniiMayrจัดอยู่อยู่วงศ์ Formicidae เวลาเดินจะยกท้องขึ้นตั้งฉากกับลำตัว บางครั้งจึงเรียก มดตูดงอน ชีววิทยาของมดลี่ มดล...
-
มดแดง มดแดงเป็นมดชนิดหนึ่ง มีสีแดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าOecophyllasmaragdina(Fabricius)จัดอยู่ในวงศ์Formicidae ชีววิทยาของมด มดเป็นแมลงพวกหนึ่ง มีลักษณะที่สำคัญคือ บริเวณส่วนท้องคอ...
-
สมุนไพรแสมสาร ชื่อพื้นเมืองอื่นขี้เหล็กโครก ขี้เหล็กแพะ (ภาคเหนือ) ขี้เหล็กป่า (ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)แสมสาร(ภาคกลาง) ขี้เหล็กสาร (นครราชสีมา ปราจีนบุรี) กราบัด กะบัด (นคร...
-
สมุนไพรเพกา ชื่อพื้นเมืองอื่น มะลิดไม้ มะลิ้นไม้ ลิดไม้ (ภาคเหนือ) หมากลิ้นก้าง หมากลิ้นช้าง (เงี้ยว-ภาคเหนือ) ดอก๊ะ ด๊อกก๊ะ ดุแก (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) กาโด้โด้ง (กะเหรี่ยง-กาญจนบ...
-
เจตมูลเพลิงขาว ชื่อพื้นเมืองอื่นปิดปิวขาว (ภาคเหนือ) ตั้งชู้อ้วย , ตอชุวา (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)เจตมูลเพลิงขาว(ภาคกลาง)ชื่อวิทยาศาสตร์Plumbaga zeylanica L.ชื่อวงศ์PLUMBAGINACEAEชื่...
-
สมุนไพรคำฝอย ชื่อพื้นเมืองอื่นดอกคำฝอย(ภาคเหนือ) คำยอง (ลำปาง) คำ (ทั่วไป)ชื่อวิทยาศาสตร์Carthamus tinctorius L.ชื่อวงศ์COMPOSITAEชื่อสามัญFalse saffron , Safflower , Saffron thist...
-
สมุนไพรกะทือ ชื่อพื้นเมืองอื่นกะทือป่า กะแวน กะแอน แฮวดำ (ภาคเหนือ) เฮียวข่า (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) เปลพ้อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) เฮียวแดง เฮียวดำ (แม่ฮ่องสอน)กะทือ(ภาคกลาง)ชื่อวิทยาศ...
-
สมุนไพรกำลังกระบือ ชื่อพื้นเมืองอื่นกระบือเจ็ดหัว กำลังกระบือลิ้นกระบือ (ภาคกลาง) กะบือ (ราชบุรี) ใบท้องแดง (จันทบุรี)ชื่อวิทยาศาสตร์Excoecaria cochinchinensis Lour. var. cochinchi...
-
สมุนไพรขับประจำเดือน สมุนไพรกำลังกระบือ สมุนไพรกะทือ สมุนไพรคำฝอย สมุนไพรเจตมูลเพลิงขาว สมุนไพรเพกา สมุนไพรแสมสาร รูปภาพจาก:clinicherbs.com,kasetorganic.com
-
สมุนไพรเสลดพังพอน ชื่อพื้นเมืองอื่นพิมเสนต้น เสลดพังพอนเสลดพังพอนตัวผู้ (ภาคกลาง) เช็กเชเกี่ยม (จีน)ชื่อวิทยาศาสตร์Barleria lupulina Lindl.ชื่อวงศ์ACANTHACEAEชื่อสามัญSalet phangph...
-
สมุนไพรเลี่ยน ชื่อพื้นเมืองอื่นเกรียน เฮี่ยน (ภาคเหนือ) เคี่ยนเลี่ยนเลี่ยนใบใหญ่ (ภาคกลาง)ชื่อวิทยาศาสตร์Melia azedarach L.ชื่อพ้องMelia dubia Cav.. Melia toosendan Siebola & Z...
-
สมุนไพรลิ้นงูเห่า ชื่อพื้นเมืองอื่นลิ้นงูเห่า(จันทบุรี)ชื่อวิทยาศาสตร์Clinacanthus siamensis Bremek.ชื่อวงศ์ACANTHACEAEชื่อสามัญLin gnu hao. ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์ ไม้เถาล้มลุก...
-
สมุนไพรพิลังกาสา ชื่อพื้นเมืองอื่นผักจำ ผักจ้ำแดง (เชียงใหม่ เชียงราย)พิลังกาสา(ภาคกลาง) ตีนจำ (เลย)ชื่อวิทยาศาสตร์Ardisia polycephala Wall. ex A.DC.ชื่อวงศ์MYRSINACEAEชื่อสามัญPhi...
-
สมุนไพรใบระนาด ชื่อพื้นเมืองอื่นใบระนาด, ผักระบาด (ภาคกลาง) เมืองมอน (กรุงเทพฯ)ชื่อวิทยาศาสตร์Argyreia nervosa (Burm.f.) Bojerชื่อพ้องArgyreia speciosa (L.f.) Sweetชื่อวงศ์CONVOLVU...
-
สมุนไพรเทียนดอก ชื่อพื้นเมืองอื่นเทียนดอก, เทียนไทย , เทียนบ้าน , เทียนสวน (ภาคกลาง)ชื่อวิทยาศาสตร์Impatiens balsamina L.ชื่อวงศ์BALSAMINACEAEชื่อสามัญGarden balsam. ลักษณะทั่วไปท...
-
สมุนไพรแก้โรคผิวหนัง สมุนไพรเทียนดอก สมุนไพรใบระบาด สมุนไพรพิลังกาสา สมุนไพรลิ้นงูเห่า สมุนไพรเลี่ยน สมุนไพรเสลดพังพอน รูปภาพจาก:clinicherbs.com
-
สมุนไพรเขือง เขือง เขืองLeea rubra Blumeเขือง (ภาคกลาง) ไม้พุ่ม-> ขนาดเล็กกึ่งไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 3 ม. หูใบเป็นปีกแคบ ๆ กว้าง 0.3-0.5 ซม. ยาว 2-4 ซม. ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 2 ถึ...
-
สมุนไพรกะตังใบ กะตังใบLeea indica (Burm.f.) Merr.บางถิ่นเรียกว่ากะตังใบ (กรุงเทพฯ จันทบุรี เชียงใหม่) คะนางใบ (ตราด) ช้างเขิง (ฉาน) ตองจ้วม ตองต้อม (ภาคเหนือ) บั่งบายต้น (ตรัง) ไม้...
-
สมุนไพรต้นเอียน ต้นเอียน ต้นเอียนNeolitsea zeylanica Merr. ต้นเอียน (ภาคใต้) ไม้ต้น-> สูงได้ถึง 15 ม. เปลือกสีเทา หรือเทาอมชมพู เรียบหรือมีรอยแตกตามยาวเล็กน้อย กิ่งก้านเรียวเล็ก...
-
สมุนไพรฟันปลา ฟันปลาLitsea umbellate Merr.บางถิ่นเรียกว่าฟันปลา สลด (ปราจีนบุรี) เมนตรือ (เขมร-จันทบุรี) สะเตื้อ (ตราด) ไม้ต้น-> ขนาดเล็ก หรือไม้พุ่ม สูง 3-10 ม. ตามกิ่งก้านมีขน...
-
สมุนไพรกะทัง กะทังLitsea monopetala Pers.บางถิ่นเรียกกะทัง (ภาคใต้) พอครา (นครศรีธรรมราช) โพหน่วย มุหมู (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) เมาะโม (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ยุ๊กเยา (แพร่) สะหมี่ (ช...
-
สมุนไพรหมีเหม็น หมีเหม็น หมีเหม็นLitsea glutinosa C.B. Rob.บางถิ่นเรียกว่าหมีเหม็น มะเย้อ ยุบเหยา (เหนือ, ชลบุรี) กำปรนบาย (ซอง-จันทบุรี) ดอกจุ๋ม (ลำปาง) ตังสีไพร (พิษณุโลก) ทังบวน...
-
สมุนไพรเทพทาโร เทพทาโร เทพทาโรCinnamomum porrectum (Roxb.) Kosterm.บางถิ่นเรียกว่าเทพทาโร (ภาคกลาง จันทบุรี สุราษฎร์ธานี) จวง จวงหอม (ภาคใต้) จะไคต้น จะไคหอม (ภาคเหนือ) พลูต้นขาว (...
-
สมุนไพรเชียด เชียดCinnamomum iners Blumeบางถิ่นเรียกว่าเชียด มหาปราบตัวผู้ อบเชย อบเชยต้น (ภาคกลาง) กระแจะโมง กะเชียด กะทังนั้น (ยะลา) กะดังงา (กาญจนบุรี) กะพังหัน โกเล่ เนอม้า (กะ...
-
สมุนไพรอบเชยจีน อบเชยจีนCinnamomum cassia Preslบางถิ่นเรียกว่าอบเชยจีน (ภาคกลาง) แกง (เชียงใหม่) ไม้ต้น->ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 40 ม. เปลือกสีน้ำตาลอมเทา กิ่งอ่อนเป็นสี่เ...
-
สมุนไพรอบเชยญวณ อบเชยญวณCinnamomum camphora (L.) Presl.บางถิ่นเรียกว่าอบเชยญวณ (ทั่วไป) พรมเส็ง (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ไม้ต้น->ขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 30 ม. ทรงพุ่มกว้าง ทึบ ลำต้นมีขนาด...
-
สมุนไพรสาบแร้งสาบกา สาบแร้งสาบกาPogostemon auricularius (L.) Hassk.ชื่อพ้องDysophylla auricularia (L.) Blume สาบแร้งสาบกา (สุราษฎร์ธานี) ไม้ล้มลุก->อายุปีเดียว สูง 30-70 ซม. ลำต...
-
สมุนไพรฤาษีผสมแล้ว ฤาษีผสมแล้วPlectranthus scutellarioides (L.) R. Br.ชื่อพ้องColeus scutellarioides Benth. var. scutellarioides Keng ฤาษีผสมแล้ว (ภาคกลาง) ไม้ล้มลุก->สูง 30-100...
-
สมุนไพรงาขี้ม้อน งาขี้ม้อนPerilla frutescens (L.) Brittonบางถิ่นเรียกงาขี้ม้อน (ภาคเหนือ) งามน (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) แง (กาญจนบุรี) นอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) น่อง (กะเหรี่ยง-กาญจนบุร...
-
สมุนไพรโหระพา โหระพาOciumum basilicum L.บางถิ่นเรียกโหระพา (ทั่วไป) ห่อกวยซวย ห่อวอซุ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) อิ่มคิวขาว (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ไม้ล้มลุก->สูง 30-100 ซม. ทุกส่วนมีกล...
-
สมุนไพรแมงกะแซง แมงกะแซงOciumum americanum L.บางถิ่นเรียกแมงกะแซง (ประจวบคีรีขันธ์) ไม้ล้มลุก->สูง 30-100 ซม. แตกกิ่งก้านสาขา มีกลิ่นหอมแรงคล้ายการบูร ลำต้นและกิ่งมีสันตามยา ปกค...
-
สมุนไพรผักฮ้าน ผักฮ้านMosla dianthera (Roxb.) Maxim. ผักฮ้าน (เชียงใหม่) ไม้ล้มลุก->สูง 30-100 ซม. มีกลิ่นหอม ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม ตั้งตรง ตอนโคนหักมักจะแข็ง แตกกิ่งก้านสาขามากมี...
-
สมุนไพรสะระแหน่ญี่ปุ่น สะระแหน่ญี่ปุ่นMentha arvensis L. var. piperascens Malinv.บางถิ่นเรียกว่าสะระแหน่ญี่ปุ่น ต้นน้ำมันหม่อง มินต์ญี่ปุ่น (กรุงเทพฯ) ไม้ล้มลุก->อายุหลายปี ต้นส...
-
สมุนไพรหญ้านกเค้า หญ้านกเค้าLeucas aspera (Willd.) Linkบางถิ่นเรียกว่าหญ้านกเค้า(เชียงใหม่) ผักหัวโต หญ้าหัวโต (ราชบุรี) ไม้ล้มลุก->อายุปีเดียว สูง 30-60 ซม. แตกกิ่งก้านสาขามาก ...
-
สมุนไพรกัญชาเทศ กัญชาเทศLeonurus sibiricus L.บางถิ่นเรียกกัญชาเทศ (ราชบุรี) ซ้าซา (นครพนม) ส่าน้ำ (เลย) ไม้ล้มลุก->สูง 1-1.50 ม. ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม กลวง มีขนนุ่ม หรือ เกลี้ยงใบ...
-
สมุนไพรฉัตรพระอินทร์ ฉัตรพระอินทร์Leonotis nepetaefolia (L.) R. Br. ฉัตรพระอินทร์ (ภาคกลาง) ไม้ล้มลุกอายุปีเดียว สูง 1-1.50 ม. ลำต้นใหญ่ ตรง เป็นสี่เหลี่ยมมน ๆ ระหว่างเหลี่ยมเป็นร่...
-
สมุนไพรแมงลักคา แมงลักคาHyptis suaveolens (L.) Poit.บางถิ่นเรียกแมงลักคา (ชุมพร) การา (สุราษฎร์ธานี) ไม้ล้มลุก->สูง 0.5-1.5 ม. แตกกิ่งก้านสาขามาก ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม มีขน มีกลิ่...
-
สมุนไพรว่านหอมแดง ว่านหอมแดงEleutherine palmifolia (L.) Merr.บางถิ่นเรียกว่านหอมแดง (ภาคกลาง) บ่อเจอ เพาะบีเบ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ว่านไก่แดง ว่านเข้า ว่านหมาก (ภาคเหนือ) ว่านเพล...
-
สมุนไพรว่านหางช้าง ว่านหางช้างBelamcanda chinensis (L.) DC.ว่านหางช้าง(กรุงเทพฯ) ว่านมีดยับ (ภาคเหนือ) พืชล้มลุก->อายุหลายปี มีลำต้นใต้ดินและมีรากมาก ลำต้นที่อยู่เหนือดินตั้งตรง...
-
สมุนไพรก้านเหลือง ก้านเหลืองGonocaryum lobbianum (Miers) Kurzบางถิ่นเรียกว่าก้านเหลือง คำเกี้ยวต้น มะดีควาย (ภาคเหนือ) ดันหมี ดีหมี (ภาคใต้) ปูตูบูแว (มลายู-นราธิวาส) โปมะจูด (เขมร...
-
สมุนไพรปอผี ปอผีHydrolea zeylanica (L.) Vahl ปอผี (บุรีรัมย์) พืชล้มลุก->อายุปีเดียว สูง 10-60 ซม. ลำต้นมักจะทอดนอนไปตามพื้นดิน ออกรากตามข้อ และแตกแขนงตั้งขึ้น เกลี้ยง หรือ มีต่...
-
สมุนไพรฮอมคำ ฮอมคำDichroa febrifuga Lour.บางถิ่นเรียกว่าฮอมคำ ฮอมดง (ภาคเหนือ) ยายคลั่งใหญ่ (นครศรีธรรมราช) ไม้พุ่ม->สูง 1.5-2.5 ม. ไม่มีหูใบ ใบ ->เดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรี แกม...
-
สมุนไพรโพกริ่ง โพกริ่งHernandia nymphaeifolia (Presl) Kubitzkiบางถิ่นเรียกว่าโพกริ่ง โกงพะเหม่า (สุราษฎร์ธานี) โปง (กระบี่) ไม้ต้น->สูง 10-20 ม. เปลือกสีเทาเป็นมัน ไม่มีหูใบใบ -...
-
สมุนไพรบุนนาค บุนนาคMesua ferrea L.บางถิ่นเรียน บุนนาค(ทั่วไป) ก๊าก่อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน ก้ำก่อ (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ปะนาคอ (มลายู-ปัตตานี) สารภีดอย (เชียงใหม่) ไม้ต้น->สูง 15...
-
สมุนไพรพะวาใบใหญ่ พะวาใบใหญ่Garcinia vilersiana Pierreบางถิ่นเรียกว่าพะวาใบใหญ่ (ชลบุรี จันทบุรี) ไข่จระเข้ ตะพูด (จันทบุรี) จำพูด (ภาคกลาง) ปราโฮด (เขมร-สุรินทร์) ปะหูด (ตะวันออกเ...
-
มะดัน มะดันGarcinia schomburgkiana Pierre มะดัน (ภาคกลาง) ไม้ต้น->สูง 4-10 ม. กิ่งเป็นสี่เหลี่ยม สีออกดำใบ ->เดี่ยว ออกตรงข้าม รูปขอบขนาน หรือ รูปไข่กลับ กว้าง 25 มม. ยาว 9 ซ...
-
มังคุด มังคุดGarcinia mangostana L. มังคุด (ทั่วไป) ไม้ต้น->สูง 10-20 ม. ทรงพุ่มเป็นรูปเจดีย์ มีน้ำยางสีเหลืองใบ ->เดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรีแกมขอบขนาน ปลายใบแหลม หรือ เป็นติ่ง ...
-
สมุนไพรชะมวง ชะมวงGarcinia cowa Roxb.บางถิ่นเรียกชะมวง (ภาคกลาง) กะมวง (ภาคใต้) มวงส้ม (นครศรีธรรมราช) หมากโมก (อุดรธานี) ไม้ต้น->สูงไม่เกิน 20 ม. ไม่ผลัดใบ ทุกส่วนเกลี้ยง เปลือ...
-
สมุนไพรติ้วตำ ติ้วตำCratoxylum sumatranum (Jack) Blume ssp. neriifolium (Kurz) Gogeleinบางถิ่นเรียกติ้วตำ ติ้วเสลา (ภาคเหนือ) ขี้ติ้ว (เชียงใหม่) สลิว (ภาคกลาง) ไม้ต้น->สูง 10-3...
-
สมุนไพรติ้วขน ติ้วขนCratoxylum formosum (Jack) Dyer ssp. pruniflorum (Kurz) Gogeleinชื่อพ้องC. pruniflorum Kurzบางถิ่นเรียกว่าติ้วขน (นครราชสีมา) กวยโชง (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) กุยฉ่...
-
สมุนไพรตังหน ตังหนCalophyllum tetrapterum Miq. Var. tetrapterum Stevens ตังหน (ภาคใต้) ไม้ต้น->สูง 10-30 ม. ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นกลม หรือ รูปเจดีย์ต่ำ ๆ กิ่งอ่อน สีน้ำตาลปนเทา ...
-
สมุนไพรกระทิง กระทิงCalophyllum inophyllum L.บางถิ่นเรียกว่ากระทิง กากะทิง (ภาคกลาง) ทิง (กระบี่) เนาวกาน (น่าน) สารภีทะเล (ประจวบฯ) สารภี แนน (ภาคเหนือ) ไม้ต้น->สูง 8-20 ม. ไม่...
-
ข้าวโพด ข้าวโพดZea mays L.บางถิ่นเรียกว่าข้าวโพด (ภาคกลาง) ข้าวแข่ (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ข้าวสาลี สาลี (ภาคเหนือ) บือเคส่ะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) โพด (ภาคใต้) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า...
-
สมุนไพรหญ้าไม้กวาด หญ้าไม้กวาดThysanolaena maxima (Roxb.) Kuntzeบางถิ่นเรียกหญ้าไม้กวาด หญ้ายูง (ยะลา) ตองกง ก๋ง (ภาคเหนือ) เค้ยหลา (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) เลาแล้ง (สุโขทัย) หญ้ากาบ...
-
สมุนไพรหญ้าพง หญ้าพงSorghum halepense (L.) Pers.บางถิ่นเรียกว่าหญ้าพง หญ้าปง (ภาคเหนือ) อ้อยลา (ไชยบาดาล) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า อายุหลายปี ลำต้นสูง 50-150 ซม. แตกแขนง มักจะมีสีนว...
-
สมุนไพรข้าวฟ่าง ข้าวฟ่างSetaria italic (L.) P. Beauv.บางถิ่นเรียกข้าวฟ่าง (ภาคกลาง) ฟ่างหางหมา (สุราษฎร์ธานี) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า อายุปีเดียว ลำต้นกลม ตั้งตรงหรือทอดนอนเล็กน้อย...
-
สมุนไพรแขม แขมSaccharum arundinaceum Retz.บางถิ่นเรียกแขม (ทั่วไป) ตะโป (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) แตร๊ง (เขมร-สุรินทร์) ปง (ภาคเหนือ) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า ขึ้นเป็นกอขนาดใหญ่ ลำต้นส...
-
สมุนไพรอ้อเล็ก อ้อเล็กPhragmites australis Trin. ex Steud.บางถิ่นเรียกอ้อเล็ก อ้อลาย (ภาคกลาง) อ้อ (ทั่วไป) อ้อน้อย (เชียงใหม่) ไม้ล้มลุกจำพวกหญ้า อายุหลายปี มีเหง้าใต้ดิน ลำต้นตรง...
-
สมุนไพรหญ้าไข่เหา หญ้าไข่เหาPanicum sarmentosum Roxb.หญ้าไข่เหา(ลำปาง) หญ้าฝรั่ง (กรุงเทพฯ) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า มักจะเลื้อยคลุมต้นไม้อื่น ลำต้นกลมแข็ง ยาวได้ถึง 17 ม. เส้นผ่านศ...
-
สมุนไพรหญ้าชันกาด หญ้าชันกาดPanicum repens L.บางถิ่นเรียกว่าหญ้าชันกาด (ภาคกลาง) แขมมัน หญ้าอ้อน้อย (เชียงใหม่) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า อายุปีเดียว สูง 50-100 ซม. แบน ลำต้นตรง หรือ...
-
สมุนไพรหญ้าตีนกา หญ้าตีนกาEleusine indica (L.) Gaertn.บางถิ่นเรียกว่าหญ้าตีนกา หญ้าปากควาย (กลาง) หญ้าตีนกับแก้ (เลย) หญ้าตีนนก (กรุงเทพฯ) หญ้าปากคอก (สระบุรี) หญ้าผากควาย (ภาคเหนื...
-
สมุนไพรตะไคร้หอม ตะไคร้หอมCymbopogon nardus (L.) Rendleตะไคร้หอม(ภาคกลาง) จะไคมะขูด ตะไครมะขูด (ภาคเหนือ) ตะไคร้แดง (นครศรีธรรมราช) ไม้ล้มลุก ->อายุหลายปี ขึ้นเป็นกอสูงถึง 2.5 ม...
-
สมุนไพรเดือย เดือยCoix lachrymal-jobi L.บางถิ่นเรียกลูกเดือย (ทั่วไป) มะเดย (ภาคเหนือ) ไม้ล้มลุก->อายุปีเดียว สูง 1-2 ม. ลำต้นแข็งแรง ตั้งตรง เกลี้ยงใบ ->รูปหอก กว้าง 2.5-5.0...
-
สมุนไพรหญ้าเจ้าชู้ หญ้าเจ้าชู้Chrysopogon aciculatus (Retz.) Trin.บางถิ่นเรียกหญ้าเจ้าชู้ หญ้ากร่อน หญ้าขี้ครอก หญ้านกคุ่ม (ภาคกลาง) หญ้าก่อน (ภาคเหนือ) หญ้ากะเตรย หญ้าขี้เตรย (ภาค...
-
สมุนไพรอ้อ อ้อArundo donax L.บางถิ่นเรียกอ้อ (ทั่วไป) อ้อหลวง (ภาคเหนือ) อ้อใหญ่ (ภาคกลาง) ไม้ล้มลุก->จำพวกหญ้า อายุหลายปี มักขึ้นเป็นกอ สูง 2-8 ม. ลำต้นเป็นปล้องตั้งตรง ภายในกล...
-
สมุนไพรรักทะเล รักทะเลScaevola taccada (Gaertn.) Roxb.บางถิ่นเรียกว่ารักทะเล (ชุมพร) บงบ๊ง (มลายู-ภูเก็ต) บ่งบง (ภาคใต้) โหรา (ตราด) ไม้พุ่มหรือ ไม้ต้น ->ขนาดเล็ก ใบ ->เดี่ยว...
-
สมุนไพรเมื่อย เมื่อยGnetum montanum Markgrafบางถิ่นเรียกว่าเมื่อย (ตราด) ม่วย (เชียงราย อุบลราชธานี) มะม่วย (เชียงใหม่) แฮนม่วย (เลย) ไม้เถา->เนื้อแข็ง กิ่งเป็นข้อต่อกันและตามข้...
-
สมุนไพรมะม่วย มะม่วยGnetum latifolium Bl. Var. funiculare (Bl.) Markgrafบางถิ่นเรียกมะม่วย (สุรินทร์) มะหน่วย กะรูวะ (มลายู-นราธิวาส) ไม้เถา->เนื้อแข็ง กิ่งเป็นข้อต่อกันและตามข้...
-
สมุนไพรแปะก๊วย แปะก๊วยGinkgo biloba L.แปะก๊วย (จีน) ไม้ต้น->ผลัดใบ สูง 10-25 ม. ทุกส่วนไม่มีขน แตกกิ่งก้านสาขาห่างๆ เปลือกสีเทา ต้นแก่เปลือกสีน้ำตาลอมเหลืองใบ ->ออกมาจากปลายก...
-
สมุนไพรหวายลิง หวายลิงFlagellaria indica L.บางถิ่นเรียกหวายลิง หวายเย็บจาก (ภาคใต้) หวายลี (สงขลา) ไม้เถา->ต้นยาวได้ถึง 20 ม. เกลี้ยง โคนต้นเนื้อแข็ง เหนือขึ้นไปเนื้ออ่อน มีเส้น...
-
สมุนไพรกระเบากลัก กระเบากลักHydnocarpus ilicifolia Kingบางถิ่นเรียกกระเบากลัก (สระบุรี) กระเบาชาวา (เขมร-จันทบุรี) กระเบาพนม (เขมร-สุรินทร์) กระเบาลิง (ทั่วไป) กระเบียน ขี้มอด (จัน...
-
สมุนไพรกระเบาใหญ่ กระเบาใหญ่Hydnocarpus anthelminthica Pierreบางถิ่นเรียกกระเบาใหญ่ กระเบาน้ำ กระเบาแข็ง กาหลง (ภาคกลาง) กระเบา (ทั่วไป) กระเบาตึก (เขมร-ตะวันอก) ตัวโฮ่งจี๊ (จีน) เ...
-
สมุนไพรขานาง ขานางHomalium tomentosum (Vent.) Benth.บางถิ่นเรียกว่าขานาง (ภาคกลาง เชียงใหม่ จันทบุรี) ขางนาง คะนาง (ภาคกลาง) ค่านาง โคด (ระยอง) ช้างเผือกหลวง (เชียงใหม่) แซพลู้ (กะ...
-
สมุนไพรตะขบควาย ตะขบควายFlacourtia jangomas (Lour.) Raeusch.บางถิ่นเรียกตะขบควาย (ภาคกลาง) กือคุ (มลายู-ปัตตานี) ครบ (ปัตตานี) มะเกว๋นควาย (ภาคเหนือ) ไม้ต้น->ขนาดเล็ก ผลัดใบ สูง...
-
สมุนไพรตะขบป่า ตะขบป่าFlacourtia indica (Burm. f.)บางถิ่นเรียกตะขบป่า (ภาคกลาง) ตานเสี้ยน มะเกว๋นนก มะเกว๋นป่า (ภาคเหนือ) ไม้พุ่มหรือ ไม้ต้น ->ขนาดเล็ก ผลัดใบ สูง 2-5(-15) ม. ตา...
-
สมุนไพรมะเยา มะเยาVernicia fordii (Hemsley) Airy Shaw.บางถิ่นเรียกว่ามะเยา (เหนือ) ทังอิ๊ว (จีน) ไม้ต้น->ขนาดเล็ก สูง 4-10 ม. เปลือกสีน้ำตาลแกมเทา.ใบ ->เดี่ยว เรียงแบบบันไดเว...
-
สมุนไพรโลดทะนง โลดทะนงTrigonostemon reidioides (Kurz) Craibชื่อพ้องBaliospermum reedioides Kurz.บางถิ่นเรียกว่าโลดทะนง (ราชบุรี ปราจีนบุรี ตราด) ข้าวเย็นเนิน (ราชบุรี ประจวบคีรีขัน...
-
สมุนไพรไม้เท้ายายม่อม ไม้เท้ายายม่อมTrigonostemon longifoliusบางถิ่นเรียกเท้ายายม่อมป่า อ้ายบ่าว (ปัตตานี) ไม้ต้นหรือ ไม้ต้น ->ขนาดเล็ก สูง 2-6 ม. ยอดอ่อนมีขนสีเหลืองอมแดง เมื่อ...
-
สมุนไพรมะฝ่อ มะฝ่อTrewia nudiflora Linn.บางถิ่นเรียกว่ามะฝ่อ (ทั่วไป) ม่อแน่ะ เส่โทคลึ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) มะปอบ (เหนือ) หม่าทิ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี). ไม้ต้น->ผลัดใบ ขนาดใหญ่...
-
สมุนไพรปอกะปลา ปอกะปลาThyrsanthera suborbicularis Pierre ex Gagnep. ปอกะปลา (นครสวรรค์). ไม้พุ่มเตี้ย->สูงไม่เกิน 20-50 ซม.รากแก้ว->แข็ง มีขนาดเท่านิ้วมือ มีขนเป็นรูปดาว.ใบ -...
-
สมุนไพรขันทองพยาบาท ขันทองพยาบาทSuregada multiflorum (A. Juss.) Baill.ชื่อพ้องGelonium multiflorum A. Juss.บางถิ่นเรียกว่าขันทองพยาบาท มะดู หมากดูก (กลาง) กระดูก ยายปลวก (ใต้) ขนุน...
-
สมุนไพรผักหวานบ้าน ผักหวานบ้านSauropus androgynous (Linn.) Merr.ชื่อพ้องalbicans. Bl.บางถิ่นเรียกว่าผักหวานบ้าน ผักหวาน (ทั่วไป) ก้านตง จ๊าผักหวาน (เหนือ) โถหลุ่ยกะนีเด๊าะ (กะเหรี่...
-
สมุนไพรสมอทะเล สมอทะเลSapium indicumบางถิ่นเรียกสมอทะเลกระหุด (กลาง) กุระ กุลา (มลายู-ใต้). ไม้ต้น->สูงประมาณ 10-15 ม.ใบ ->เดี่ยว เรียงสลับกัน รูปรีแกมรูปหอก หรือ รูปไข่แกมขอ...
-
สมุนไพรละหุ่ง ละหุ่งRicinus communis Linn.บางถิ่นเรียกว่าละหุ่ง มะละหุ่ง (ทั่วไป) คิติ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่งสอน) คีเต๊าะ (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร) ปีมั้ว (จีน) มะโห่ง มะโห่งหิน (เหนือ) ละห...
-
สมุนไพรหญ้าใต้ใบ หญ้าใต้ใบPhyllanthus urinaria Linn.บางถิ่นเรียกหญ้าใต้ใบ (อ่างทอง สุราษฎร์ธานี) ไฟเดือนห้า (ชลบุรี) มะขามป้อมดิน (เหนือ) หมากไข่หลัง (เลย). พืชล้มลุก->สูงได้ถึง...
-
สมุนไพรก้างปลาเครือ ก้างปลาเครือPhyllanthus reticulatus Poir.บางถิ่นเรียกก้างปลาเครือ (ทั่วไป) กระบอง (ประจวบคีรีขันธ์) ก้างปลาขาว (อ่างทอง เชียงใหม่) ก้างปลาแดง (สุราษฎร์ธานี) ข่า...
-
สมุนไพรว่านธรณีสาร ว่านธรณีสารPhyllanthus pulcher Wall. Ex Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่าว่านธรณีสาร เสนียด (กรุงเทพฯ) กระทืบยอบ (ชุมพร) ก้างปลา (นราธิวาส) ก้างปลาดิน ดอกใต้ใบ (นครศรีธ...
-
สมุนไพรยายถีบหลาน ยายถีบหลานPhyllanthus oxyphyllus Miq.ชื่อพ้องP. frondosus Wall. Ex Muell. Arg.บางถิ่นเรียกยายจูงหลาน (ชุมพร) ยมหิน (สุราษฎร์ธานี) ยายถีบหลาน (ตรัง). ไม้พุ่มหรือ ไ...
-
สมุนไพรมะขามป้อม มะขามป้อมPhyllanthus emblica Linn.บางถิ่นเรียกมะขามป้อม(ทั่วไป) กันโตด (เขมร-จันทบุรี) กำทวด (ราชบุรี) มั่งลู่ สันยาส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้ต้น->ขนาดกลาง...
-
สมุนไพรผักหวานดง ผักหวานดงPhyllanthus elegans Wall. Ex Muell. Arg.ชื่อพ้องP. glaucifolius Ridl.บางถิ่นเรียกว่าผักหวานดง (ตราด) จ๊าผักหวาน (ลำพูน) ต้นใต้ใบ ใต้ใบเถื่อน ผักหวานช้าง (...
-
สมุนไพรลูกใต้ใบ ลูกใต้ใบPhyllanthus amarus Schum. & Thonn.บางถิ่นเรียกลูกใต้ใบ (กลาง) มะขามป้อมดิน (เหนือ) หญ้าใต้ใบ (นครสวรรค์ อ่างทอง ชุมพร) หญ้าใต้ใบขาว (สุราษฎร์ธานี). พืชล...
-
มะยม มะยมPhyllanthus acidus (Linn.) Skeelsชื่อพ้องP. distichus Muell. Arg. มะยม (ทั่วไป). ไม้ต้น->ขนาดเล็ก สูง 3-10 ม. ลำต้นสั้น คดงอ เปลือกเป็นปุ่มปม สีออกชมพูเรื่อย ๆ แตกกิ่งก...
-
สมุนไพรแสยก แสยกPedilanthus tithymaloides Poit.บางถิ่นเรียกว่าแสยก กะแหยก มหาประสาน ย่าง แสยกสามสี (กลาง) เคียะไก่ให้ (เหนือ) ตาสี่กะมอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) นางกวัก ว่านสลี (แม่ฮ...
-
มันสำปะหลัง มันสำปะหลังManihot esculenta Crantzบางถิ่นเรียกว่ามันสำปะหลัง มันสำโรง สำปะหลัง (กลาง) ต้างน้อย ต้างบ้าน (เหนือ) มันตัน มันไม้ (ใต้) มันหิ (พังงา) อุบีกายู (มลายู-ใต้)....
-
สมุนไพรคำป่า คำป่าMallotus philippensis (Lam.) Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่าคำป่า คำแดง คำแสด ทองทวย มะคาย แสด (กลาง) กายขัดหิน ขี้เนื้อ (เชียงใหม่) กือบอ ซาบอเส่ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอ...
-
สมุนไพรสอยดาว สอยดาวMallotus paniculatus (Lam.) Muell. Arg.ชื่อพ้องM. cochinchinensis Lour.บางถิ่นเรียกว่าสอยดาว สลัดป้าง (จันทบุรี ตราด) สตีตัน (เลย) แสด (ใต้). ไม้พุ่มหรือ ไม้ต้น...
-
สมุนไพรเปล้าใหญ่ เปล้าใหญ่Mallotus macrostachyusMuell. Arg.ชื่อพ้องM. albus Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่าเปล้าใหญ่ ลัว (นครศรีธรรมราช) ฝามี หลอขน (ตรัง) หลอ (นราธิวาส). ไม้พุ่มหรือ ไม...
-
สมุนไพรปริก ปริกMallotus floribundus (Bl.) Muell. Arg.ชื่อพ้องM. anamiticus Ktze.บางถิ่นเรียกว่าปริก (ประจวบคีรีขันธ์ นครศรีธรรมราช) กาบิงบาดู (มลายู-นราธิวาส) ปิก ล้อ (กระบี่) ลอข...
-
สมุนไพรตองเต๊า ตองเต๊าMallotus barbatus Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่าตองเต๊า ขี้เถ้า เต๊าขน ปอเต๊า (เหนือ) กระรอกขน (ชุมพร) กะลอขน กะลอยายทาย (ใต้) บาเละอางิง (มลายู-นราธิวาส) ปอหุน (...
-
สมุนไพรหล่อง่าม หล่อง่ามMacaranga triloba (Bl.) Muell. Arg.ชื่อพ้องM. carnuta Muell. Arg.บางถิ่นเรียกหล่อง่าม (ตรัง) ลอขาว (นครศรีธรรมราช) สลาป้าง (ตราด). ไม้ต้น->สูงถึง 12 ม. ล...
-
สมุนไพรเม็ก เม็กMacaranga tanarius (Linn.) Muell. Arg.ชื่อพ้องM. tomentosa Bl.บางถิ่นเรียกเม็ก (ใต้) กะลอ บาเละมี สะลอ (มลายู-ยะลา) จงดำ (ปัตตานี) ป้าง หูช้าง (จันทบุรี) รังขาว (สง...
-
สมุนไพรมะหัง มะหังMacaranga griffithiana Muell. Arg.บางถิ่นเรียกมะหัง (ปัตตานี) ดอกไม้หูช้าง (ตราด). ไม้ต้น->สูงได้ถึง 7 ม. กิ่งก้านสาขา กลม เกลี้ยง ภายในกลวง สีขาวนวล.ใบ ->เ...
-
สมุนไพรเต้าหลวง เต้าหลวงMacaranga gigantean Muell. Arg.ชื่อพ้องM. megatophylla Muell. Arg.บางถิ่นเรียกเต้าหลวง (กำแพงเพชร) ทะ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) มะหัง (ปัตตานี) หูช้าง (จันทบุรี...
-
สมุนไพรมะละกอฝรั่ง มะละกอฝรั่งJatropha multifida Linn.บางถิ่นเรียกมะละกอฝรั่ง ฝิ่นต้น (กรุงเทพฯ) มะหุ่งแดง (เหนือ). ไม้พุ่ม->สูงได้ถึง 6 ม. ไม่มีขน.ใบ ->เดี่ยว เรียงแบบบันไดเ...
-
สมุนไพรสบู่แดง สบู่แดงJatropha gossypifolia Linn.บางถิ่นเรียกว่าสบู่แดง ละหุ่งแดง (กลาง) สบู่เลือด สลอดแดง สีลอด หงส์เทศ (ปัตตานี). ไม้พุ่ม->สูง 1-2 ม.ใบ ->เดี่ยว เรียงสลับกั...
-
สมุนไพรสบู่ดำ สบู่ดำJatropha curcas Linn.บางถิ่นเรียกสบู่ดำ สบู่มันเทศ สลอดดำ สลอดป่า สลอดใหญ่ สี่หลอด (กลาง) พมักเยา มะเยา มะหัว มะหุ่งฮั้ว มะโห่ง หงเทก (เหนือ). ไม้พุ่ม->สูง 2...
-
สมุนไพรทองหลางฝรั่ง ทองหลางฝรั่งHura crepitans Linn.บางถิ่นเรียกทองหลางฝรั่ง (กรุงเทพฯ) โพทะเล โพฝรั่ง โพศรี (บุรีรัมย์) โพศรีมหาโพ (กลาง). ไม้พุ่มหรือ ไม้ต้น ->สูงได้ถึง 13 ม.ใ...
-
สมุนไพรไคร้น้ำ ไคร้น้ำHomonoia riparia Lour.บางถิ่นเรียกไคร้น้ำ แร่ (ตรัง) กะแลแร (มลายู-ยะลา) แกลแร (มลายู-นราธิวาส) ไคร้ (กลาง เหนือ) ไคร้หิน (ชุมพร) สี่ทีโค่ เหี่ยที้ (กะเหรี่ยง...
-
สมุนไพรครำ ครำGlochidion obscurum (Roxb. Ex Willd.) Bl.บางถิ่นเรียกว่าครำ (สตูล) มรัว (นครศรีธรรราช) รวด (พังงา). ไม้พุ่มกึ่ง ไม้ต้น ->สูง 3-10 ม. กิ่งเรียวยาว กิ่งอ่อนมีขน.ใบ -...
-
สมุนไพรตาตุ่มป่า ตาตุ่มป่าExcoecaria oppositifolia Griff.บางถิ่นเรียกว่าตาตุ่มป่า (ประจวบฯ) ตังตาบอด (เหนือ) ไฟเดือนห้า (ใต้) ยางร้อน (ลำปาง). ไม้ต้น->สูง 4-10 ม. ทุกส่วนมีน้ำยา...
-
สมุนไพรกำลังกระบือ กำลังกระบือExcoecaria cochinchinensis Lour.ชื่อพ้องE. bicolor Zoll. Ex Hassk.บางถิ่นเรียกว่ากำลังกระบือ ลิ้นกระบือ กระบือเจ็ดตัว (กลาง) กระบือ (ราชบุรี). ไม้พุ่ม...
-
สมุนไพรตาตุ่มทะเล ตาตุ่มทะเลExcoecaria agallocha Linn.บางถิ่นเรียกตาตุ่มทะเล ตาตุ่ม (กลาง); บูตอ (มลายู-ปัตตานี). ไม้ต้น->ขนาดกลาง สูง 8-15 ม. เปลือกสีเทาเป็นมัน.ใบ ->เดี่ยว ...
-
สมุนไพรคริสต์มาส คริสต์มาสEuphorbia pulcherrima Willd.บางถิ่นเรียกว่าคริสต์มาส (ทั่วไป) บานใบ (เหนือ) โพผัน สองระดู (กรุงเทพฯ). ไม้พุ่ม->สูง 1-3 ม.ใบ ->รูปไข่แกมรูปหอก กว้าง ...
-
สมุนไพรส้มเช้า ส้มเช้าEuphorbia ligularia Roxb.ชื่อพ้องE. neriifolia Boiss. ส้มเช้า (กลาง) ไม้พุ่มหรือ ไม้ต้น ->ขนาดเล็ก สูง 5-7 ม. ไม่มีขน ข้อต่อตามกิ่งเป็นห้าเหลี่ยม ที่โคนก้า...
-
สมุนไพรจิดอยด่วน จิดอยด่วนEuphorbia kerrii Craibบางถิ่นเรียกจิดอยด่วน (ลำปาง) จิดอยด้วน (แพร่) พืชล้มลุก->มีเหง้า เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 4 ซม. ยาว 9 ซม. ลำต้นไม่แตกแขนง สูง 16-2...
-
สมุนไพรน้ำนมราชสีห์ทะเล น้ำนมราชสีห์ทะเลEuphorbia atoto Forst.f.บางถิ่นเรียกน้ำนมราชสีห์ทะเล (ชุมพร) มะพร้าวนกเขา (ประจวบคีรีขันธ์). พืชล้มลุก->สูงได้ถึง 30 ซม. ลำต้นตั้งตรง ตาม...
-
สมุนไพรเปล้าน้ำเงิน เปล้าน้ำเงินCroton cascarilloides Raeusch.ชื่อพ้องC. cumingii Muell. Arg. C. pierrei Gangnep.บ้างถิ่นเรียกเปล้าน้ำเงิน (ประจวบคีรีขันธ์) เปล้าเงิน (สงขลา) เป้าน...
-
สมุนไพรโกสน โกสนCodiaeum variegatum Bl.โกสน กรีกะสม กรีสาเก โกรต๋น (ทั่วไป). ไม้พุ่ม->สูง 1-3 ม. ทุกส่วนเกลี้ยง.ใบ ->มีรูปร่างหลายแบบ ตั้งแต่รูปขอบขนานจนถึงรูปยาวแคบ โคนใบมน ...
-
สมุนไพรดีหมี ดีหมีCleidion spiciflorum (Burn.f.) Merr. ชื่อพ้อง C. javanicum Bl.บางถิ่นเรียกว่าดีหมี ดินหมี (ลำปาง) กาดาวกระจาย (ประจวบคีรีขันธ์) กาไล กำไล (สุราษฎร์ธานี) คัดไล (ระ...
-
สมุนไพรประคำไก่ ประคำไก่Drypetes roxburghill Wall.ชื่อพ้องPutranjiva robxburghii Wall.บางถิ่นเรียกว่าประคำไก่ มะคำไก่ มะคำดำไก่ (กลาง) มะองนก (เหนือ) มักค้อ (ขอนแก่น). ไม้ต้น->ส...
-
สมุนไพรสลอด สลอดCroton tiglium. Linn.บางถิ่นเรียกว่าสลอด สลอดต้น ลูกผลาญศัตรู หมากหลอด (กลาง) มะข่าง มะคัง มะตอด หมากทาง หัสคืน (เหนือ) หมากยอง (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน). ไม้พุ่ม->สูง...
-
สมุนไพรกระดอหดใบขน กระดอหดใบขนCroton caudatus Geisel.กระดอหดใบขน(จันทบุรี). ไม้เถา->กึ่ง ไม้พุ่ม ตามกิ่ง ใบ และดอก มีขนรูปดาว และสากคาย.ใบ ->เดี่ยว เรียงสลับกัน แผ่นใบมีรูปร่...
-
สมุนไพรมะกาเครือ มะกาเครือBridelia stipularis (Linn.) Bl.บางถิ่นเรียกมะกาเครือ หัสคุณผี (กลาง) สะไอ (สงขลา นราธิวาส) สะไอเครือ (ยะลา) หัสอัยเครือ (เหนือ) ไอหน่วย (ชุมพร). ไม้เถา-&g...
-
สมุนไพรเต็งหนาม เต็งหนามBridelia retusa (Linn.) Spreng.ชื่อพ้องB. spinosa (Roxb.) Willd.บางถิ่นเรียกว่าเต็งหนาม (ราชบุรี) จาลีลึกป๊วก (เขมร-สุรินทร์) รังโทน (นครราชสีมา) ว้อโบ (กะเ...
-
สมุนไพรระงับพิษ ระงับพิษBreynia glauca Craibชื่อพ้องB. subterblanca Fischerบางถิ่นเรียกว่าระงับพิษ ดับพิษ (เชียงใหม่) จ้าสีเสียด (ลำพูน) ปริก (ประจวบคีรีขันธ์). ไม้พุ่มสูงได้ถึง 7....
-
มะไฟ มะไฟBaccaurea ramiflora Lour.ชื่อพ้องB. sapida (Roxb.) Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่ามะไฟ (ทั่วไป) แซเครือแซ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ผะยิ้ว (เขมร-สุรินทร์) สัมไฟ (ใต้) หำกัง (เพชรบ...
-
สมุนไพรมะไฟฝรั่ง มะไฟฝรั่งBaccaurea mothelyana (Muell. Arg.) Muell. Arg.บางถิ่นเรียกว่ามะไฟฝรั่ง (กรุงเทพฯ) ระมะ ลำแข (ปัตตานี) ระมา ระไม รำเบ รำไบ (มลายู-ใต้) รามาตี๊กุ๊ (มลายู-นร...
-
สมุนไพรเหมือนโลด เหมือนโลดAporusa villosa (Lindl.) Baill.บางถิ่นเรียกว่าเหมือนโลด (ขอนแก่น) กรม (ใต้) ด่าง แด่งพง (สุโขทัย) ตีนครึน พลึง โลด (กลาง) ประดงข้อ (พิจิตร) เหมือดควาย เหม...
-
สมุนไพรโพธิสัตว์ โพธิสัตว์Aleurites moluccana (Linn.) Wild.ชื่อพ้องJatropha moluccana Linn.บางถิ่นเรียกว่าโพธิสัตว์ (กรุงเทพฯ) กือระ (มลายู-ยะลา) ปูรัด (สตูล) มะเยา (เหนือ). ไม้ต้น...
-
สมุนไพรขางปอย ขางปอยAlchornea rugosa (Lour.) Muell Arg.ชื่อพ้องA. javanensis (Bl.) Backer & Bakh.f.บางถิ่นเรียกขางปอย ของปอยน้ำ (กลาง) ซ่าหมากไฟ (เลย) ดับยาง (เชียงใหม่) เปล้าน...
-
สมุนไพรชาข่อย ชาข่อยAcalypha siamensis Oliv. ex Gangชื่อพ้องA. evrardii Gagnep. A. fruticosa Ridl.บางถิ่นเรียกว่าชาข่อย ชาฤาษี (กลาง) กาน้ำ ชาญวน (กรุงเทพฯ) จ๊าข่อย (เหนือ) ชาป่า (...
-
สมุนไพรไกรทอง ไกรทองErythroxylum cuneatumKurzบางถิ่นเรียกไกรทอง(ปราจีนบุรี นราธิวาส) แก่นแดง เข็ดมูล เจตมูล (ปราจีนบุรี) ต๋านฮ้วนเป็ด (เชียงใหม่) พิกุลทอง (ประจวบคีรีขันธ์). ไม้ต้น...
-
สมุนไพรหญ้าผมหงอก หญ้าผมหงอกEriocaulon sexangulare Linn.หญ้าผมหงอก(จันทบุรี). พืชล้มลุก->ใบเลี้ยงเดี่ยว.ใบ ->แบบใบหญ้า ออกเป็นกระจุกที่โคนต้น มีขนาดกว้าง 3-6 มม. ยาว 7-30 ซม....
-
สมุนไพรเม้าแดง เม้าแดงLyonia ovalifolia (Wall.) Drudeชื่อพ้องpieris ovalifolia D. Don เม้าแดง (เชียงใหม่). ไม้ต้น->ขนาดเล็ก สูง 4-8 ม. เปลือกเรียบ ลอกออกเป็นแผ่นเล็ก ๆ กิ่งเกลี้...
-
สมุนไพรหญ้าถอดปล้อง หญ้าถอดปล้องEquisetum debile Roxb.บางถิ่นเรียกว่าหญ้าถอดปล้อง หญ้าเงือก หญ้าหูหนวก (เหนือ) เครือเซาะปอยวา แยปอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) หญ้าปล้อง หญ้าสองปล้อง (กล...
-
สมุนไพรตะขบฝรั่ง ตะขบฝรั่งMuntingia calabura Linn.บางถิ่นเรียกว่าตะขบฝรั่ง ตะขบ (กลาง) ครบฝรั่ง (สุราษฎร์ธานี). ไม้ต้น->สูง 5-7 ม. เปลือกสีเทา กิ่งแผ่สาขาขนานกับพื้นดิน ตามกิ่งม...
-
สมุนไพรมะกอกน้ำ มะกอกน้ำElaeocarpus hygrophilus Kurzชื่อพ้องE. madopetalus Pierreบางถิ่นเรียกว่ามะกอกน้ำ สารภีน้ำ (กลาง) สมอพิพาย (ระยอง). ไม้ต้น-> สูง 8-10 ม.ใบ -> เดี่ยว เร...
-
สมุนไพรสลอดเถา สลอดเถาElaeagnus latifolia Linn.บางถิ่นเรียกสลอดเถา (ราชบุรี) ควยรอก (ตราด) มะหลอด (เหนือ) ส้มหลอด (ใต้). ไม้เถา->เนื้อแข็ง ตามลำต้น และกิ่งมีเกล็ดสีเทา หรือ สีเง...
-
สมุนไพรข่อยจีน ข่อยจีนEhretia microphylla Lamk.ชื่อพ้องE. buxifolia Roxb.บางถิ่นเรียกว่าข่อยจีน ชาญวณ (กรุงเทพฯ) ชา (เชียงใหม่) ชาญี่ปุ่น (กลาง). ไม้พุ่ม->เล็ก สูงประมาณ 2 ม. ตา...
-
สมุนไพรหญ้าตีนตุ๊กแก หญ้าตีนตุ๊กแกColdenia procumbens Linn.บางถิ่นเรียกว่า หญ้าตีนตุ๊กแก (สุพรรณบุรี พิษณุโลก) หญ้าตีนตุ๊กโต หญ้าตุบโต๋ (เชียงใหม่). พืชล้มลุก->ลำต้นทอดราบกับพื้...
-
สมุนไพรพญารากดำ พญารากดำDiospyros variegate Kurzพญารากดำ(สุโขทัย) น้ำจ้อย (ปราจีนบุรี) พลับดำ (กาญจนบุรี) มะเขือเถื่อน อีดำ (กำแพงเพชร). ไม้ต้น->ขนาดกลาง สูงถึง 20 ม. เปลือกสีดำ...
-
สมุนไพรมะเกลือป่า มะเกลือป่าDiospyros montana Roxb.บางถิ่นเรียกว่ามะเกลือป่า (นครสวรรค์ ปราจีนบุรี) ตานส้าน (กลาง) ถ่านไฟผี (เหนือ) มะตูมดำ (สระบุรี). ไม้ต้น->ขนาดเล็กถึงขนาดกลา...
-
สมุนไพรตะโกสวน ตะโกสวนDiospyros malabarica (Desv.) Kostel. var. malabarica Kostel.บางถิ่นเรียกตะโกสวน ปลาบ (เพชรบุรี) ตะโกไทย (กลาง) มะเขือเถื่อน (สกลนคร) มะสุลัวะ (กะเหรี่ยง-ลำปาง...
-
สมุนไพรพลับจีน พลับจีนDiospyros kaki Linn. พลับจีน (กลาง). ไม้ต้น->ผลัดใบขนาดเล็ก สูงประมาณ 15 ม. เปลือกแตกเป็นแผ่น ๆ คล้ายเกล็ด ตามกิ่งมีช่องระบายอากาศสีเทาปนน้ำตาล หรือ เทาปนข...
-
สมุนไพรตะโกจัน ตะโกจันDiospyros hasseltii Zoll.บางถิ่นเรียกว่าตะโกจัน (กรุงเทพฯ) ตะโก (นครราชสีมา) บาเนง (มลายู-นราธิวาส) ไม้ต้น->ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงถึง 30 ม. เปลือกสีเทาปนด...
-
สมุนไพรมะพลับดง มะพลับดงDiospyros ehretioides Wall. Ex G. Donบางถิ่นเรียกว่ามะพลับดง (กาญจนบุรี) ชิ้นกวาง เรื้อนกวาง ลิ้นกวาง (ปราจีนบุรี) ตับเต่าต้น ตับเต่าหลวง (ราชบุรี) มะโกป่า ...
-
สมุนไพรจัน จันDiospyros decandra Lour.บางถิ่นเรียกจัน (ทั่วไป) จันขาว จันลูกหอม จันโอ จันอิน (กลาง). ไม้ต้น->ขนาดกลาง สูง 10-20 ม. ลำต้นตรง เปลือกสีดำ แตกเป็นสะเก็ด เนื้อไม้สีขา...
-
สมุนไพรตะโกพนม ตะโกพนมDiospyros castanea (Craib) Fletch.บางถิ่นเรียกว่าตะโกพนม (ทั่วไป) กะละมัก (กาญจนบุรี ราชบุรี) มะด้ามหมุ่ย มะดำ (เหนือ) มะตับหมาก (เชียงใหม่ ลำพูน) หนังดำ หลัง...
-
สมุนไพรสั่งทำ สั่งทำDiospyros buxifolia (Bl.) Hiern สั่งทำ รีบู รีเภา (ใต้). ไม้ต้น->ขนาดใหญ่ สูงถึง 25 ม. ลำต้นตรง กิ่งมักตั้งฉากกับลำต้น เปลือกนอกสีเทาปนดำ เรียบ หรือ แตกเป็นร...
-
มะพลับ มะพลับDiospyros areolata King & Gambleมะพลับพลับ (กลาง) ไม้ต้น->ขนาดกลาง สูงถึง 15 ม. ลำต้นมักคดงอ เปลือกค่อนข้างเรียบ สีน้ำตาลปนเขียวอ่อน หรือ ปนดำ.ใบ ->เป็นใบเดี...
-
สมุนไพรหญ้าน้ำค้าง หญ้าน้ำค้างDrosera indica Linn. หญ้าน้ำค้าง (ตะวันออกเฉียงเหนือ). พืชล้มลุก->ลำต้นอ่อนนอนไปตามพื้นดิน แต่ส่วนปลายตั้งตรง มักไม่แตกแขนง ยาว 5-30 ซม.ใบ ->เดี...
-
สมุนไพรจอกบ่วาย จอกบ่วายDrosera burmannii Vahlบางถิ่นเรียกจอกบ่วาย(เลย) หยาดน้ำค้าง (ทั่วไป) พืชล้มลุก->ขนาดเล็ก.ใบ ->เป็นใบเดี่ยว รูปช้อน สีเขียวอ่อนมีขน เรียงรอบลำต้น และซ้...
-
สมุนไพรพะยอม พะยอมShorea roxburghii G. Donชื่อพ้องS. Floribunda Kurzบางถิ่นเรียกพะยอม (กลาง) กุยอม (เชียงใหม่) ขะยอม (ลาว) ขะยอมดง พะยอมดง (เหนือ) แคน (เลย) เชียง เซี่ยว (กะเหรี่ยง...
-
สมุนไพรเต็ง เต็งShorea obtuse Wall.บางถิ่นเรียกเต็ง (กลาง) เคาะเจื้อ เอื้อ (ละว้า-เชียงใหม่) แงะ (เหนือ) จิก (ตะวันออกเฉียงเหนือ) ชันตก (ตราด) เต็งขาว (ขอนแก่น) เน่าใน (แม่ฮ่องสอน)...
-
สมุนไพรตะเคียนทอง ตะเคียนทองHopea odorate Roxb.บางถิ่นเรียกตะเคียนทอง ตะเคียน ตะเคียนใหญ่ (กลาง) กะกี้ โกกี้ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) แคน (ตะวันออกเฉียงเหนือ) จะเคียน (เหนือ) จูเค้ โซ...
-
สมุนไพรตะเคียนหิน ตะเคียนหินHopea ferrea Lanessบางถิ่นเรียกตะเคียนหิน (ใต้) เคียนทราย (ตราด ตรัง) [ตะเคียนหนู (นครราชสีมา) เหลาเตา (สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช). ไม้ต้น->ขนาดกลาง...
-
สมุนไพรมันคันขาว มันคันขาวDioscorea pentaphylla Linn.บางถิ่นเรียกมันคันขาว (สุพรรณบุรี) กอยขี้กุ้ง มะมู่ มันหมักไก่ มันหมักบุก มันหมักมู่ หมักโก่ (เชียงใหม่) มันกู้ มันจ้วก (ลำปาง)...
-
สมุนไพรกลอย กลอยDioscorea hispida Dennst.บางถิ่นเรียกกลอย มันกลอย (ทั่วไป) กลอยข้าวเหนียว กลอยหัวเหนียว (นครราชสีมา) กลอยนก กอย (เหนือ) คลี้ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้เถา->ลำต้...
-
สมุนไพรมันมือเสือ มันมือเสือDioscorea esculenta (Lour.) Burk.บางถิ่นเรียกว่ามันมือเสือ (กลาง) มันกะซาก (สระบุรี) มันจ้วก หนามจ้วก (เหนือ) มันมุ้ง (กลาง) มันอีเพิ่ม (ปราจีนบุรี) มัน...
-
สมุนไพรมันขมิ้น มันขมิ้นDioscorea bulbifera Linn.บางถิ่นเรียกว่ามันขมิ้น ว่านพระฉิม ว่านสามพันตึง (กลาง) เดะควา (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) มะมู หำเป้า (เหนือ) มันกะทาด (นครราชสีมา) มันแ...
-
สมุนไพรมันเสา มันเสาDioscorea alata Linn.ชื่อพ้องD. atropurpurea Roxb. D. globosa Roxb.บางถิ่นเรียกว่ามันเสา มันงู มันจาวมะพร้าว มันมือหมี มันเลือดไก่ (กลาง) นอย (กะเหรี่ยง-เชียงให...
-
สมุนไพรส้านใบเล็ก ส้านใบเล็กDillenia ovate Wall. Ex Hook.f. & Th.ส้านใบเล็ก(ปัตตานี) ไข่เน่าดง ตานกกด (เลย) ปล้อ (ส่วย-สุรินทร์) มะโตน (ชลบุรี) ส้านกวาง (ใต้) ส้านโดยเด (นครพนม...
-
สมุนไพรรสสุคนธ์ รสสุคนธ์Tetracera loureiri (Fin. & Gagnep.) Pierre ex Craibบางถิ่นเรียกรสสุคนธ์ มะตาดเครือ รสสุคนธ์ขาว สุคนธรส เสาวรส (กรุงเทพฯ) เถากะปดใบเลื่อม (ประจวบคีรีขันธ...
-
สมุนไพรรสสุคนธ์แดง รสสุคนธ์แดงTetracera indica (Christm. et Panz.) Merr.บางถิ่นเรียกรสสุคนธ์แดง (กรุงเทพฯ) เครือปด (ชุมพร) เถาอรคนธ์ (กลาง) ปดลื่น (ยะลา ปัตตานี) ย่านปด (ใต้) ย่านเ...
-
สมุนไพรแห้วไทย แห้วไทยCyperus esculentus Linn.บางถิ่นเรียกแห้วไทยแห้วจีน (ทั่วไป) มะนิ่ว (เหนือ) พืชล้มลุกจำพวกกก ลำต้นเกลี้ยง เล็ก เป็นสามเหลี่ยม แข็งและตั้งตรง สูง 10-50 ซม. โคน...
-
สมุนไพรกก กกCyperus articulates Linn. กก (ทั่วไป). พืชล้มลุกจำพวกกก มีอายุหลายปี สูง 1-2 ม. ลำต้นแข็งแรง กลม เกลี้ยง ไหลมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3.5-5 มม.มีกาบหุ้มเป็นรูปไข่แกมรูปหอ...
-
สมุนไพรกกลังกา กกลังกาCyperus alternifolius Linn. กกลังกา (กรุงเทพฯ). พืชล้มลุกจำพวกกก มีอายุหลายปี; ลำต้นใต้ดินสั้น และแข็ง ลำต้นเหนือดินขึ้นเป็นกอ สูง 50-150 ซม. รูปสามเหลี่ยมมน...
-
สมุนไพรปรงทะเล ปรงทะเลCycas rumphii Miq.บางถิ่นเรียกปรงทะเล มะพร้าวเต่าทะเล (ใต้) ปากู (มลายู-ยะลา). ไม้ต้นสูง 3-7 ม. ลำต้นหยาบ บางทีแตกเป็นง่าม มักแตกหน่อตามโคนต้น. ใบ ยาว 1-2 ม. ...
-
สมุนไพรปรงญี่ปุ่น ปรงญี่ปุ่นCycas revolute Thumb.บางถิ่นเรียก ปรงญี่ปุ่นปรงจีน (กรุงเทพฯ) ฮ่องเต็ก (จีน). ไม้ต้นหรือ ไม้พุ่มสูงได้ถึง 5 ม. สืบพันธุ์โดยการแตกหน่อ ลำต้นสูง 1-4 ม. ส...
-
สมุนไพรปรงเขา ปรงเขาCycas pectinata Griff.บางถิ่นเรียกว่าปรงเขา (ชุมพร) กา กาเดาะ แข่ดู่ ทอคลิ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) กูดหลวา (แม่ฮ่องสอน) บอกะ (มลายู-สตูล) มะพร้าวเต่าดอย มะพร้าวเ...
-
สมุนไพรปรง ปรงCycas circinalis Linn.บางถิ่นเรียกปรง (กลาง) มะพร้าวสีดา (ประจวบคีรีขันธ์). ไม้ต้นสูงถึง 8 ม. ลำต้นทรงกระบอก เปลือกสีน้ำตาล ส่วนล่างเกลี้ยง ส่วนบนมีรอยแผลใบ มีเหง้ากึ...
-
สมุนไพรบวบขม บวบขมTrichosanthes cucumerina Linn.บางถิ่นเรียกว่า บวบขมนมพิจิตร (กลาง) มะนอยจ๋า (เหนือ). ไม้เถาลำต้นเป็นร่อง มีขนประปราย มือเกาะมี 2-3 แขนง. ใบ เดี่ยว เรียงสลับกัน ร...
-
สมุนไพรบวบงู บวบงูTrichosanthes anguina Linn.บางถิ่นเรียกบวบงู (กลาง) นมพิจิตร (นครราชสีมา ตราด) นอยข้อง มะนอย (เหนือ) หมากนอย (สระบุรี). ไม้เถาลำต้นเล็ก แตกกิ่งก้านสาขามาก มีขนนุ่...
-
สมุนไพรตำลึงตัวผู้ ตำลึงตัวผู้Solena heterophylla Lour.ชื่อพ้องMelothria heterophylla Cogn. ตำลึงตัวผู้ (ปราจีนบุรี) บังกาเรน (กาญจนบุรี). ไม้เถาลำต้นเรียวเล็ก มีหัวใต้ดินหลายหัว ม...
-
สมุนไพรแตงหนู แตงหนูMukia maderaspatana Roem.ชื่อพ้องMelothria maderaspatana (Linn.) Cogn.บางถิ่นเรียกแตงหนู (เหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ) แตงนก (กาญจนบุรี) แตงผีปลูก (ชัยนาท) แตงหนูข...
-
สมุนไพรฟักข้าว ฟักข้าวMomordica cochinchinensis(Lour.) Spreng.บางถิ่นเรียกฟักข้าว (กลาง) ขี้กาเครือ (ปัตตานี) ผักข้าว (เหนือ) พุคู้เด๊าะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้เถามือเกาะไม่แย...
-
สมุนไพรมะระ มะระMomordica charantia Linn.บางถิ่นเรียกว่ามะระ (ทั่วไป) ผักเหย (สงขลา) ผักไห่ (นครศรีธรรมราช) มะร้อยรู (กลาง ใต้) มะห่อย มะไห่ (เหนือ) สุพะซู สุพะเด (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่อ...
-
สมุนไพรบวมหอม บวมหอมLuffa cylindrical (Linn.) Roem.บางถิ่นเรียกบวมหอม (กลาง) กะตอร่อ (มลายู-ปัตตานี) บวมกลม บวมขม (กลาง) บวมอัม มะนอยขม มะนอยอัม (เหนือ). ไม้เถามีอายุเพียงปีเดียว ...
-
สมุนไพรบวมเหลี่ยม บวมเหลี่ยมLuffa acutangula Roxb.บางถิ่นเรียกบวมเหลี่ยม (กลาง) กะตอรอ (มาลายู-ปัตตานี) เดเรเนอมู เดเรส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) บวมหวาน (แม่ฮ่องสอน) มะนอย หมักนอย ...
-
สมุนไพรน้ำเต้า น้ำเต้าLagenaria siceraria Standl.ชื่อพ้องL. leucantha Rusby L. vulgaris Ser.บางถิ่นเรียกว่าน้ำเต้า (กลาง) คิลูส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) มะน้ำเต้า (เหนือ). ไม้เถามี...
-
สะระแหน่ ชื่อพื้นเมืองอื่นหอมด่วน (ภาคเหนือ)สะระแหน่สะระแหน่สวน (ภาคกลาง) มักเงาะ สะแหน่ (ภาคใต้)ชื่อวิทยาศาสตร์Mentha cordifolia Opiz ex Fresenชื่อวงศ์LABIATAEชื่อสามัญKitchen min...
-
สมุนไพรยี่หร่า ชื่อพื้นเมืองอื่นจันทร์หอม เนียม (เชียงใหม่) จันทร์ขี้ไก่ เนียมต้น (แม่ฮ่องสอน) สะหลี่ดี (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน)ยี่หร่าโหระพาช้าง (ภาคกลาง) กะเพราญวณ (กรุงเทพ ฯ)ชื่...
-
สมุนไพรพลู ชื่อพื้นเมืองอื่นพลู(ภาคกลาง) ซีเก๊ะ (มลายู – นราธิวาส)ชื่อวิทยาศาสตร์Piper betle L .ชื่อวงศ์PIPERACEAEชื่อสามัญBetel pepper. ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์ไม้เถา(C) เล...
-
สมุนไพรขี้กาแดง ขี้กาแดงGymnopetalum integrifolium Kurz ชื่อพ้อง Trichosanthes integrifolia Kurzบางถิ่นเรียกขี้กาแดง (กรุงเทพฯ) ขี้กาน้อย (นครราชสีมา) แตงโมป่า (กาญจนบุรี) มะกาดิน ...
-
สมุนไพรกะดอม กะดอมGymnopetalum cochinchinese (Lour.) Kurzบางถิ่นเรียกกะดอม (กลาง) ขี้กาดง (สระบุรี) ผักแคบป่า (น่าน) มะนอยจา (เหนือ) มะนอยหก มะนอยหกฟ้า (แม่ฮ่องสอน). ไม้เถาลำต้นเล...
-
สมุนไพรแตงกวา แตงกวาCucumis sativus Linn.บางถิ่นเรียกแตงกวา (ทั่วไป) ตาเสาะ (เขมร) แตงขี้ไก่ แตงขี้ควาย แตงช้าง แตงร้าน (เหนือ) แตงปี แตงยาง (แม่ฮ่องสอน) แตงเห็น ตงอ้ม (เชียงใหม่)....
-
สมุนไพรแตงไทย แตงไทยCucumis melo Linn.บางถิ่นเรียกแตงไทย (กลาง ใต้) ซกเซเรา (เขมร-บุรีรัมย์) ดี (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) แตงจิง (นครราชสีมา) แตงลาย มะแตงลาย มะแตงสุก (เหนือ). ไม้เถาล...
-
สมุนไพรฟักทองข้าวเจ้า ฟักทองข้าวเจ้าCucurbita pepo Linn.บางถิ่นเรียกว่า ฟักทองข้าวเจ้า(กลาง) มะฟักเหนียว (เหนือ). ไม้เถามีขนสากคาย ลำต้นแข็ง มักจะมี 5 เหลี่ยม. ใบ เดี่ยว เรียงสลับก...
-
สมุนไพรฟักทอง ฟักทองCucurbita moschata Decne.บางถิ่นเรียกฟักทอง (กลาง) น้ำเต้า (ใต้) ฟักเขียว มะฟักแก้ว (เหนือ) มะน้ำแก้ว (แพร่) หมักอึ (เลย) หมักคี้ส่า เหลืองเคส่า (กะเหรี่ยง-กาญจ...
-
สมุนไพรผักตำลึง ผักตำลึงCoccinia grandis Voigtชื่อพ้องC. indica Wight & Arn.ชื่อเรียกประจำถิ่น ผักตำลึง(กลาง) แคเด๊าะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ผักแคบ (เหนือ) ไม้เถาลำต้นเล็ก เกลี...
-
แตงโม แตงโมCitrullus lanatus Mats. & Nakaiชื่อพ้องC. vulgaris Schrad. Ex Ecklonบางถิ่นเรียกแตงโม (กลาง) แต่เต้าส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) แตงจีน (ใต้) มะเต้า (เหนือ) อุลัก (เขม...
-
สมุนไพรฟัก ฟักBenincasa hispidaCogn. ชื่อพ้อง B. cerifera Saviบางถิ่นเรียกฟัก (ทั่วไป) ขี้พร้า (ใต้) ดีหมือ ลุ่เค้ส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ฟักขาว ฟักเขียว ฟักจีน แฟง (กลาง) ฟักขี...
-
สมุนไพรผักบุ้งทะเล ผักบุ้งทะเลIpomoea pes-caprae (Linn.) Sweetบางถิ่นเรียกผักบุ้งทะเล (ภาคกลาง) ละบูเลาท์ (มาเลย์-นราธิวาส). ไม้ล้มลุกยาว 5-30 ม. ลำต้นทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน มีรากท...
-
สมุนไพรว่านผักบุ้ง ว่านผักบุ้งIpomoea nil (Linn.) Rothบางถิ่นเรียกว่านผักบุ้ง (กรุงเทพฯ) ว่านตำเคย (ปราจีนบุรี). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี หรือ หลายปี ลำต้นเลื้อยพัน หรือ บางครั้งเลื้อย...
-
มันเทศ มันเทศIpomoea batatas Lamk.บางถิ่นเรียกว่า มันเทศ(ภาคกลาง) แตลอ (มาเลย์-นราธิวาส) มันแกว (ภาคเหนือ) หมักอ้อย (ละว้า-เชียงใหม่). ไม้ล้มลุกมีหัวใต้ดินรูปกระสวย หรือ หัวยาว ลำต...
-
สมุนไพรผักบุ้ง ผักบุ้งIpomoea aquatica Forsk.บางถิ่นเรียกผักบุ้ง กำจร (เงี้ยว-แม่ฮ่องสน) ผักทอดยอด (กลาง) โหนเดาะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี หรือ ปีเดียว เลื้อยตาม...
-
สมุนไพรใบต่อก้าน ใบต่อก้านEvolvulus alsinoides Linn. ใบต่อก้าน (ขอนแก่น). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ยาว 7-35 ซม. ลำต้นทอดไปตามพื้นดิน หรือ โค้งแล้วตั้งตรง มักแตกกิ่งก้านที่โคน มีขนนุ่มป...
-
สมุนไพรผักบุ้งรั้ว ผักบุ้งร้วมConvolvulus arvensis Linn. ผักบุ้งร้วม (ภาคกลาง). ไม้ล้มลุกลำต้นทอดไปตามพื้นดิน หรือ เลื้อยพาดพัน ยาว 0.20-2.0 ม. เกลี้ยง หรือ มีขนนุ่มกระจาย. ใบ รูป...
-
สมุนไพรใบระบาด ใบระบาดArgyreia nervosa (Burm.f.) Boj ชื่อพ้อง A. speciosa Sweetบางถิ่นเรียกใบระบาด ผักระบาด (ภาคกลาง) เมืองมอบ (กรุงเทพฯ). ไม้เถายาวถึง 10 ม. ตามลำต้นและกิ่งก้านมี...
-
สมุนไพรเครือพูเงิน เครือพูเงินArgyreia mollis (Burm.f.) Choisyบางถิ่นเรียกเครือพูเงิน (ปราจีนบุรี) ย่านตาน (สงขลา). ไม้เถาเนื้อแข็ง ยาวถึง 10 ม. ส่วนของลำต้นที่ยังอ่อนอยู่มีขนยาวร...
-
สมุนไพรมะขามเครือ มะขามเครือRoureopsis stenopetala (Griff.) Schellenb.บ้างถิ่นเรียกมะขามเครือ (ภาคเหนือ นครราชสีมา) มันขาม (ปัตตานี). ไม้เถาขนาดใหญ่ กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาลปนเหลือง เ...
-
สมุนไพรถอบแถบเครือ ถอบแถบเครือConnarus semidecandrus Jackบางถิ่นเรียกถอบแถบเครือ กะลำเพาะ จำเพาะ (ภาคกลาง) ถอนแถบ ขางขาว ขางแดง ขางน้ำครั่ง ขี้อ้ายเครือ (ภาคเหนือ) เครือไหลน้อย (เช...
-
สมุนไพรถอบแถบ ถอบแถบConnarus monocarpus Linn. Ssp. Malayensis Leenh. ถอบแถบ (ปัตตานี). ไม้เถาบางทีเป็นไม้พุ่ม หรือ ไม้ต้นขนาดเล็ก กิ่งก้านเกลี้ยง มักมีช่องหายใจ.ใบ เป็นใบประกอบ ช่...
-
สมุนไพรกระชับ กระชับXanthium strumarium Linn.บางถิ่นเรียกว่ากระชับ ขี้ครอก (ราชบุรี) เกี๋ยงนา มะขะนัดน้ำ (ภาคเหนือ) ขี้อ้น (ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ขี้อ้นดอน (ขอนแก่น เลย) ...
-
สมุนไพรกะเม็งตัวผู้ กะเม็งตัวผู้Wedelia chinensis (Osbeck). Merr.บางถิ่นเรียกกะเม็งตัวผู้ (ภาคกลาง) ฮ่อมเกี่ยวคำ (เชียงใหม่). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นเลื้อยแล้วชูขึ้น สูง 10-50 ซม...
-
สมุนไพรผักคราดทะเล ผักคราดทะเลWedelia biflora (Linn.) DC. ผักคราดทะเล (กรุงเทพฯ). ไม้ล้มลุกลำต้นกึ่งเป็นพุ่ม เลื้อย สูง 1.5-5 ม. เป็นสัน แตกกิ่งก้านไม่เป็นระเบียบ มีขนกระจาย. ใบ ร...
-
สมุนไพรตานหม่อน ตานหม่อนVernonia elliptica DC.ชื่อพ้องV. elaeagnifolia DC.บางถิ่นเรียกตานหม่อน (ภาคกลาง) ซ้าหมักหลอด (หนองคาย) ตาค้อน (สุราษฎร์ธานี) ตาหม่น (นครศรีธรรมราช). ไม้พุ่ม...
-
สมุนไพรหญ้าละออง หญ้าละอองVernonia cinerea Less.บางถิ่นเรียกหญ้าละออง (ตราด) ก้านธูป (จันทบุรี) เซียวซัวเฮา (จีน) ถั่วแฮะดิน ฝรั่งโคก (เลย) หญ้าดอกขาว เสือสามขา หมอน้อย (กรุงเทพฯ) ...
-
สมุนไพรกะพวมมะพร้าว กะพวมมะพร้าวVernonia arborea Ham.กะพวมมะพร้าว(สงขลา) ขี้อ้น (ยะลา) จวง อ้ายเหนียวหมา (นครศรีธรรมราช) ตอนเลาะ (กระบี่) นวลแป้ง (สุราษฎร์ธานี). ไม้ล้มลุกลำต้นตรง...
-
สมุนไพรดาวเรืองใหญ่ ดาวเรืองใหญ่Tagetes erecta Linn.บางถิ่นเรียก ดาวเรืองใหญ่(ภาคกลาง) คำปู้จู้หลวง (ภาคเหนือ) พอทู (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นตรง สูง 15-60 ...
-
สมุนไพรผักแครด ผักแครดSynedrella nodiflora (Linn.) Gaertn.บางถิ่นเรียกผักแครด สับกา (ภาคกลาง) หญ้าขี้หมา (นครศรีธรรมราช). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นตรง สูง 25-80 ซม. แตกกิ่งก้านเป...
-
สมุนไพรผักคราด ผักคราดSpilanthes acmella (Linn.) Murr.บางถิ่นเรียกผักคราด ผักคราดหัวแหวน (ภาคกลาง) ผักตุ้มหู (ภาคใต้) ผักเผ็ด(ภาคเหนือ) อึ้งฮวยเกี้ย อึ้งฮวยเกี๊ย (จีน) ไม้ล้มลุกอาย...
-
สมุนไพรหญ้าค้อนกลาง หญ้าค้อนกลางSphaeranthus africanus Linn.บางถิ่นเรียกหญ้าค้อนกลาง (อยุธยา) การบูร (ราชบุรี) ผักคราดหัวแหวน (ปัตตานี) ระงับ (สุพรรณบุรี) สาบแร้ง (สุโขทัย) สุแบ (ม...
-
สมุนไพรสะพ้านก้น สะพ้านก้นSiegesbeckia orientalis Linn.บางถิ่นเรียกสะพ้านก้น หญ้าผมยุ่ง หญ้าเยี่ยวหมู (เชียงใหม่) ก้นจ้ำน้อย (นครราชสีมา). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูงถึง 1.5 ม. แตกกิ่...
-
สมุนไพรขลู่ ขลู่Pluchea indica (Linn.) Less.บางถิ่นเรียกขลู่(ภาคกลาง) ขลู (ภาคใต้) หนวดงั่ว หนวดงิ้ว หนาดงัว หนาดวัว (อุดรธานี) หล่วงไซ (แต้จิ๋ว) หลวนซี (จีนกลาง) ไม้กึ่งพุ่งสูง 0...
-
สมุนไพรขี้ไก่ย่าน ขี้ไก่ย่านMikania cordata (Burm.f.) B.L. Robinsonขี้ไก่ย่าน (สงขลา) ไม้ล้มลุกเลื้อย ลำต้นเป็นสัน สูงถึง 7 ม. ขนเกลี้ยง หรือ มีขนนุ่มเล็กน้อย. ใบ ออกตรงข้ามกัน รู...
-
สมุนไพรผักกาดหอม ผักกาดหอมLactuca sativa Linn.บางถิ่นเรียกผักกาดหอม ผักสลัด (ภาคกลาง) ผักกาดปี (ภาคเหนือ) พังฉ่าย (จีน). ไม้ล้มลุกอายุสองปี ลำต้นตั้งตรง สูงถึง 1 ม. เกลี้ยง. ใบ ไม่...
-
สมุนไพรตะไคร้ ชื่อพื้นเมืองอื่นคาหอม (เงี้ยว – แม่ฮ่องสอน) ห่อวอตะโป่ (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน) จะไคร (ภาคเหนือ)ตะไคร้(ภาคกลาง) เหลอะเกรย เชิดเกรย (เขมร – สุรินทร์) หัวสิงไค (เขมร –...
-
สมุนไพรช้าพลู ชื่อพื้นเมืองอื่นผักปูนา ผักพลูนก พลูลิง (ภาคเหนือ) เย่เท้ย (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน)ช้าพลู(ภาคกลาง) นมวา (ภาคใต้)ชื่อวิทยาศาสตร์Piper sarmentosum Roxb.ชื่อวงศ์P...
-
สมุนไพรกะเพรา ชื่อพื้นเมืองอื่นห่อกวอซู ห่อตูปลู (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน) อิ่มคิมหลำ (เงี้ยว – แม่ฮ่องสอน) ก้อมก้อ ก้อมก้อดง (เชียงใหม่)กะเพรากะเพราขน กะเพราขาว กะเพราแดง (ภาคกลาง)...
-
หญ้าหนวดแมว ชื่อพื้นเมืองอื่นพยับเมฆ (กรุงเทพฯ)หญ้าหนวดแมว(ทั่วไป) อีตู่ดง (เพชรบูรณ์) บางรักป่า (ประจวบคีรีขันธ์)ชื่อวิทยาศาสตร์Orthosiphon aristatus (Blume) Miq. Orthosiphon gran...
-
มะเขือขื่น ชื่อพื้นเมืองอื่นมะเขือแจ้ มะเขือคำ มะเขือคางกบ มะเขือขันคำ (ภาคเหนือ) มะเขือแจ้ดิน (เชียงใหม่) มังคิเก่ (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน)มะเขือขื่นมะเขือเปราะ มะเขือเสวย (ภาคกลา...
-
ผักพลูคาว ชื่อพื้นเมืองอื่นผักก้านตอง (แม่ฮ่องสอน) ผักเข้าตอง ผักคาวตอง (ภาคเหนือ)พลูคาวผักคาวทอง พลูแก (ภาคกลาง) ชื่อวิทยาศาสตร์Houttuynia cordata Thumb.ชื่อวงศ์...
-
กาแฟ ชื่อพื้นเมืองอื่นกาแฟ(ทั่วไป)ชื่อวิทยาศาสตร์Coffea canephora Pierre ex A.Froehnerชื่อพ้องCoffea robusta L.ชื่อวงศ์RUBIACEAEชื่อสามัญRobusta coffee. ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์ ...
-
สมุนไพรดอกกระดาด ดอกกระดาดHelichrysum bracteatum(Vent.) Andr.บางถิ่นเรียกดอกกระดาด (ทั่วไป) บานไม่รู้โรย (ภาคกลาง). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นตรง สูง 0.6-1.20 ม. ค่อนข้างเป็นทรงกระ...
-
สมุนไพรทานตะวัน ทานตะวันHelianthus annus Linn.บางถิ่นเรียกว่า ทานตะวันบัวทอง (ภาคเหนือ) ชอนตะวัน (ภาคกลาง). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูง 1-4 ม. ลำต้นตั้งตรง แข็งแรง มีขนสากแข็ง. ใบ ออก...
-
สมุนไพรผักกาบกด ผักกาบกดGynura pseudo-china (Linn.) DC.บางถิ่นเรียกผักกาบกด (เพชรบูรณ์) คำโคก (ขอนแก่น เลย) ผักกาดดง (เลย) ผักกาดดิน (แม่ฮ่องสอน) ผักกาดนกเขา (สุราษฎร์ธานี) หนาดแห้...
-
สมุนไพรประคำดีควาย ประคำดีควายGynura procumbens (Lour.) Merr.บางถิ่นเรียนประคำดีควาย มะคำดีควย (ปัตตานี) มุแมงสัง (ชุมพร). ไม้ล้มลุกลำต้นเลื้อยพัน หรือ ทอดนอนแล้วชูขึ้น หรือ เลื้อ...
-
สมุนไพรพญามุตติ พญามุตติGrangea maderaspatana (Linn.) Poir.บางถิ่นเรียกพญามุตติ (สุพรรณบุรี) หญ้าจามหลวง (เชียงใหม่) ไม้ล้มลุก อายุหนึ่งปี แตกกิ่งก้านมากที่โคนต้น ลำต้นชูขึ้น สูง 1...
-
สมุนไพรสันพร้าหอม สันพร้าหอมEupatorium stoechadosmum Hanceบางถิ่นเรียกสันพร้าหอม (ภาคกลาง) หญ้าเสือหมอบ (สุพรรณบุรี ราชบุรี กาญจนบุรี) เกี๋ยงพาใย (ภาคเหนือ)ซะเป มอกพา หญ้าลั่งพั้ง ...
-
สมุนไพรสาบเสือ สาบเสือEupatorium odoratum Linn.บางถิ่นเรียกสาบเสือ (ทั่วไป) ช้าผักคราด, ยี่สุ่นเถื่อน (สุราษฎร์ธานี) ชิโพกวย, ไช้ปู่กอ เซโพกวย, บ่อโส่, เพาะจีแค (กระเหรี่ยง-แม่ฮ่อง...
-
สมุนไพรผักบุ้งร่วม ผักบุ้งร่วมEnydra fluctuans Lour.บางถิ่นเรียกผักบุ้งร่วม (ภาคกลาง) กาล่อ (มาเลย์-ปัตตานี) ผักดีเหยียน (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน) ผักบุ้งปลิง ผักแป๋ง (เชียงใหม่). ไม้ล้ม...
-
สมุนไพรหางปลาช่อน หางปลาช่อนEmilia sonchifolia (Linn.) DC.บางถิ่นเรียกหางปลาช่อน (ภาคกลาง) ผักแดง (เลย) ผักบั้ง (ลำปาง) เฮียะเออัง (จีน). ไม้ล้มลุก อายุหนึ่งปี ลำต้นสูง 25-45 ซม. ข...
-
สมุนไพรโด่ไม่รู้ล้ม โด่ไม่รู้ล้มElphantopus scaber Linn.บางถิ่นเรียนโด่ไม่รู้ล้ม (ภาคกลาง) ขี้ไฟนกคุ่ม (เลย) คิงไฟนกคุ่ม (ชัยภูมิ) เคยโป้ หญ้าไก่นกคุ่ม หญ้าปราบ หญ้าสามสิบสองหาบ หน...
-
สมุนไพรกะเม็ง กะเม็งEclipta prostrata Linn.บางถิ่นเรียกว่ากะเม็ง กะเม็งตัวเมีย (ภาคกลาง) บั้งกีเช้า (จีน) หญ้าสับ ฮ่อมเกี่ยว (ภาคเหนือ). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นตั้งตรง สูง 10-80...
-
สมุนไพรผักชีดอย ผักชีดอยDichrocephala integrifolia (Linn.f) O. Kuntze;ชื่อพ้องD. latifolia (Lamk.) DC.บางถิ่นเรียกผักชีดอย (เชียงใหม่) สาบแฮ้ง แฮ้งของ (เพชรบูรณ์) ไม้ล้มลุกอายุหนึ่...
-
สมุนไพรรักเร่ รักเร่Dahlia pinnata Cavanilles รักเร่ (ภาคกลาง) ไม้ล้มลุกมีหัวใต้ดิน ลำต้นตรง สูง 0.40-3.0 ม. เกลี้ยง หรือ ค่อนข้างเกลี้ยง. ใบ ออกตรงข้ามกัน เป็นใบช่อชั้นเดียว บางที...
-
สมุนไพรแอหนัง แอหนังCrossostephium chinense (Linn.) Makinoบางถิ่นเรียกแอหนัง ปากหลาน (กรุงเทพฯ) เล่านั่งฮวย (จีน) ไม้พุ่มสูง 10-30 ซม. ลำต้นแตกกิ่งก้านใกล้ผิวดิน. ใบ ดกและมีแผลใบใ...
-
สมุนไพรเบญจมาศ เบญจมาศChrysanthemum morifolium Ramat.บางถิ่นเรียกเบญจมาศ เบญจมาศหนู (ภาคกลาง) เก็กฮวย (จีน) ดอกขี้ไก่ (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 30-120 ซม. มีกลิ่...
-
สมุนไพรเบญจมาศสวน เบญจมาศสวนChrysanthemum indicum Linn. เบญจมาศสวน (ภาคกลาง) เก๊กฮวย (จีน). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี หรือ สองปี ลำต้นตรง เป็นร่อง ค่อนข้างเกลี้ยง. ใบ ออกเรียงสลับกัน รูป...
-
สมุนไพรผักตังโอ๋ ผักตังโอ๋Chrysanthemum coronarium Linn.บางถิ่นเรียกผักตังโอ๋ (ภาคกลาง) งาไซ ผักขี้ควาย (ภาคเหนือ). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูง 20-60 ซม. ใบ ดก ออกเรียงสลับกัน รูปขอบข...
-
สมุนไพรกระต่ายจันทร์ กระต่ายจันทร์Centipida minima (Linn.) A.Br. & Ascher.บางถิ่นเรียก กระต่ายจันทร์ (กรุงเทพฯ) สาบแร้ง (ภาคกลาง) หญ้ากระจาม (สุราษฎร์ธานี) หญ้าจาม (ชุมพร) เหมื...
-
สมุนไพรคำฝอย คำฝอยCarthamus tinctorius Linn.บางถิ่นเรียกคำฝอย ดอกคำ (ภาคเหนือ) คำ (ทั่วไป) คำยอง (ลำปาง). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูง 40-130 ซม. ลำต้นเป็นสัน เกลี้ยง. ใบ ไม่มีก้านใบ ห...
-
สมุนไพรผลาญศัตรู ผลาญศัตรูCarpesium abrotanoides Linn. ผลาญศัตรู (ทั่วไป). ไม้ล้มลุกลำต้นรูปทรงกระบอก แข็ง สูง 50-100 ซม. ใบดก แตกกิ่งก้านมาก มีขนนุ่มที่ปลาย ๆ ยอด. ใบ ออกเรียงสลับ...
-
สมุนไพรแอ๊สเตอร์ แอ๊สเตอร์Callistephus chinensis (Linn.) Nees แอ๊สเตอร์ (ทั่วไป) ฮังนังเก๊ก (จีน) ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูง 20-60 ซม. แตกกิ่งก้านมาก ใบดกหนาแน่นทางปลายยอด มีขนกระจาย...
-
สมุนไพรดาวเรืองฝรั่ง ดาวเรืองฝรั่งCalendula officinalis Linn. ดาวเรืองฝรั่ง ดาวเรืองหม้อ (กรุงเทพฯ). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี สูง 0.3-0.5 ม. มีกลิ่นหอม แตกกิ่งก้านมากที่โคนต้น. ใบ ไม่ม...
-
สมุนไพรหนาดวัว หนาดวัวBlumea lacera (Burm.f.) DC. หนาดวัว (กรุงเทพฯ). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นตั้งตรง สูง 40-75 ซม. ใบ ดก มีกลิ่นการบูร มีขนนุ่มยาว ใบตอนบนๆ จะเล็กกว่าใบตอนล่าง ๆ...
-
สมุนไพรหนาดใหญ่ หนาดใหญ่Blumea balsamifera (Linn.) DC.บางถิ่นเรียก หนาดใหญ่ ใบแหลม ผักชีช้าง พิมเสน (ภาคกลาง) คำพอง หนาดหลวง (ภาคเหนือ) จะบอ (มาเลย์-ปัตตานี) ตั้งโฮงเซ้า (จีน) แน, ...
-
สมุนไพรปืนนกไส้ ปืนนกไส้Bidens pilosa Linn.บางถิ่นเรียกว่าปืนนกไส้ (ภาคเหนือ) กี่นกไส้ หญ้าก้นจ้ำขาว (สระบุรี). ไม้ล้มลุกลำต้นสูง 45-50 ซม. เกลี้ยง.ใบ เป็นใบช่อยอดเดี่ยว ออกตรงข้า...
-
สมุนไพรก้นจ้ำ ก้นจ้ำBidens biternata (Lour.) Merr. & Sherff ex Sherff ก้นจ้ำ (นครราชสีมา). ไม้ล้มลุกสูง 20-200 ซม. ลำต้นค่อนข้างเป็นสี่เหลี่ยม มีขนกระจาย แตกกิ่งก้านสาขามาก. ใ...
-
สมุนไพรดาวกระจาย ดาวกระจายBidens bipinnata Linn.บางถิ่นเรียกว่า ดาวกระจาย (ภาคกลาง) ปังกุกโคหน่วย (จีน) หญ้าแหลมนกไส้ (ภาคเหนือ). ไม้ล้มลุกสูง 25-85 ซม. ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม ตั้งตรง...
-
สมุนไพรโกฐจุฬาลัมพา โกฐจุฬาลัมพาArtemisia vulgarisLinn. โกฐจุฬาลัมพา (กรุงเทพฯ). ไม้ล้มลุกลำต้นสูง 0.3-2 ม. แตกกิ่งก้านมาก มีรากที่โคนต้นติดผิวดิน มีเหง้าใต้ดิน กลิ่นหอมมาก. ใบ ออก...
-
สมุนไพรสาบแร้งสาบกา สาบแร้งสาบกาAgeratum conyzoides Linn.บางถิ่นเรียกสาบแร้งสาบกา หญ้าสาบแฮ้ง (เชียงใหม่) ตับเสือเหล็ก (สิงห์บุรี) เทียมแม่ฮาบ (เลย) หญ้าสาบแร้ง (ราชบุรี). ไม้ล้มลุ...
-
สมุนไพรเยี่ยวหมู เยี่ยวหมูAdenostemma lavenia (Linn.) O. Kuntzeบางถิ่นเรียกเยี่ยวหมู (เชียงใหม่) ลินลางเช้า (จีน). ไม้ล้มลุกสูง 30-100 ซม. ลำต้นค่อนข้างเป็นรูปทรงกระบอก เป็นสัน มีข...
-
สมุนไพรก้ามปูหลุด ก้ามปูหลุดZebrina pendula Schnizl.บางถิ่นเรียกก้ามปูหลุด (กรุงเทพฯ) ปีกแมลงสาบ. ไม้ล้มลุกสูง 30-60 ซม. ลำต้นเลื้อย ปลายชูขึ้น ขนเกลี้ยง. ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเ...
-
สมุนไพรว่านหอยแครง ว่านหอยแครงRhoeo spathacea (Sw.) Stearnบางถิ่นเรียนว่านหอยแครง (กรุงเทพฯ). ไม้ล้มลุกขึ้นเป็นกอ. ใบ ค่อนข้างตั้งตรง เรียงซ้อนกันหนาแน่น มีกาบที่โคน รูปร่างคล้ายด...
-
สมุนไพรเอื้องหิน เอื้องหินPollia secundiflora (Bl.) Bakh.f.บางถิ่นเรียกเอื้องหิน (ยะลา) เอื้องดอกขาว (ตรัง). ไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 40-140 ซม. ลำต้นตอนโคนเลื้อยแล้วตั้งตรง. ใบ เป็...
-
สมุนไพรกินกุ้งน้อย กินกุ้งน้อยMurdannia nudiflora (Linn.) Brenan ชื่อพ้อง Aneilema nudiflora R. Br.บางถิ่นเรียกกินกุ้งน้อย (เชียงใหม่) ผักปลาบ (ทั่วไป) หญ้าเลินแดง (สุราษฎร์ธานี). ...
-
สมุนไพรแห้วกระต่าย แห้วกระต่ายMurdannia loureiroi (Hance) Rao & Kammathyชื่อพ้องAneilema loureiroi Hanceบางถิ่นเรียกแห้วกระต่าย (นครราชสีมา) กะเทือมช้าง (นครสวรรค์) ไม้ล้มลุกสู...
-
สมุนไพรผักปลาบช้าง ผักปลาบช้างFloscopa scandens Lour.บางถิ่นเรียกผักปลาบช้าง (นครศรีธรรมราช) ผักเบี๋ยว (เชียงราย) ผักปลาบ (ภาคกลาง) ผักปลาบดง หญ้าปล้องขน (นครราชสีมา) ผักปลาบดอย ผั...
-
สมุนไพรผักปลาบ ผักปลาบCommelina benghalensis Linn. ผักปลาบ (ทั่วไป). ไม้ล้มลุกอายุหนึ่งปี ลำต้นเลื้อยแล้วชูขึ้น สูง 10-30 ซม. แตกกิ่งก้านสาขามาก มีขนนุ่ม. ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงส...
-
สมุนไพรขี้อ้าย ขี้อ้ายTerminalia triptera Stapf.ชื่อพ้องT. nigrovenulosa pierre ex Laness.บางถิ่นเรียกขี้อ้าย หานกราย (ราชบุรี) กำจาย (เชียงใหม่); กำจำ (ภาคใต้) คำเจ้า ปู่เจ้า ปู่เ...
-
สมุนไพรตะแบกเลือด ตะแบกเลือดTerminalia mucronata Craib & Hutchinsonชื่อพ้องT. corticosa Pierre ex Laness.บางถิ่นเรียกตะแบกเลือด (ภาคตะวันตกเฉียงใต้) โคะกาง (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่...
-
สมุนไพรสมอไทย สมอไทยTerminalia chebula Retz.บางถิ่นเรียก สมอไทย สมออัพยา (ภาคกลาง) ม่าแน่ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) หมากแน่ะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน). ไม้ต้น ขนาดใหญ่สูง 20-35 ม. ผลัดใบ...
-
สมุนไพรหูกวาง หูกวางTerminalia catappa Linn.บางถิ่นเรียกหูกวาง (ภาคกลาง) โคน (นราธิวาส) ดัดมือ ตัดมือ (ตรัง) ตาบัง (พิษณุโลก, สตูล) ตาแปห์ (มาเลย์-นราธิวาส) หลุมบัง (สุราษฎร์ธานี)....
-
สมุนไพรสกุณี สกุณีTerminalia calamansanai (Blanco) Rolfeบางถิ่นเรียกสกุณี สัตคุณี (ราชบุรี) ขี้มอด (นครปฐม) ตาโหลน (สตูล) ตีนนก (จันทบุรี ตราด) ประคำขี้ควาย (ภาคใต้) เปียแคร้ (เขมร...
-
สมุนไพรสมอพิเภก สมอพิเภกTerminalia bellirica (Gaerth.) Roxb.บางถิ่นเรียกว่าสมอพิเภกสมอแหน (ภาคกลาง) ซิบะคู่ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่) ลัน (เชียงราย) สะคู้ (กะเหร
