สมุนไพรตะไคร้หอม

สมุนไพรตะไคร้หอม

ตะไคร้หอม Cymbopogon nardus (L.) Rendle
ตะไคร้หอม (ภาคกลาง) จะไคมะขูด ตะไครมะขูด (ภาคเหนือ) ตะไคร้แดง (นครศรีธรรมราช)

ไม้ล้มลุก -> อายุหลายปี ขึ้นเป็นกอสูงถึง 2.5 ม. ยอดโน้มลง ขนเกลี้ยง มีรากฝอยแตกออกจากโคน
ใบ -> ล่าง ๆ กว้าง 2 ซม. ยาวถึง 1 ม. ใบบน ๆ เล็กกว่า ขอบและผิวใบสาก ขนเกลี้ยง ยกเว้นใกล้ ๆ ที่โคน ลิ้นใบยาว 5 มม. เกลี้ยง
ดอก -> ออกเป็นช่อเล็กเรียว คดไปมา ปล้องยาว 1.5-2.5 ซม. มีใบเล็ก ๆ ที่แต่ละข้อ และตามง่ามจะแตกกิ่งสั้น ซึ่งประกอบด้วยช่อดอก 1 คู่ ยาวไม่เท่ากัน โดยมีกาบหุ้มยาว 1.5-2 ซม. ช่อดอกย่อยที่ไม่มีก้าน ยาว 4-4.5 มม. กาบช่อดอกย่อยอันล่าง (lower glume) เกลี้ยง แบน ปลายเรียวแหลม เป็นสันโดยที่สันมีปีกแคบ ๆ ที่ปลายและที่ปีกจักเป็นซี่ฟันเล็ก ๆ มีเส้นตามยาว 2-4 เส้น ขอบงอ อันบนรูปเรือ มีเส้นตามยาว 1 เส้น สันมีซี่ฟันที่ปลาย กาบดอกล่างยาว 3 มม. บาง เป็นครุย ไม่มีเส้นตามยาว กาบดอกบนคล้ายกันแต่สั้นกว่า ปลายจักเป็น 2 พูสั้น ๆ โดยมีขนแข็งที่รอยจัก อับเรณูยาว 1.5 มม. ส่วนช่อดอกย่อยที่มีก้าน มีลักษณะคล้ายกัน แต่สั้นกว่าเล็กน้อย ดอกย่อยบนเป็นดอกเพศผู้ไม่มีกาบดอก (lemma) ตะไคร้หอม C. nardus และตะไคร้ C. citratus ต่างกันที่กาบช่อดอกย่อยอันล่างของช่อดอกยอยที่ไม่มีก้าน (lower glume ของ sessile spikelet)


นิเวศน์วิทยา

พบทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นพืชชอบแดด


สรรพคุณ

ราก และ ต้น -> แก้แผลในปาก แก้ปากแตกระแหง ทำให้แท้ง ขับระดู ขับลมในลำไส้ แก้อาการแน่นจุกเสียด แก้อาเจียน แก้ไข้ น้ำมันจากต้น ทาป้องกันยุง

 

รูปภาพจาก:blogspot.com,sawasdeecup.lnwshop.com,l,สมุนไพร