สมุนไพรก้านเหลือง

สมุนไพรก้านเหลือง

ก้านเหลือง Gonocaryum lobbianum (Miers) Kurz
บางถิ่นเรียกว่า ก้านเหลือง คำเกี้ยวต้น มะดีควาย (ภาคเหนือ) ดันหมี ดีหมี (ภาคใต้) ปูตูบูแว (มลายู-นราธิวาส) โปมะจูด (เขมร-จันทบุรี) ดีควาย หีควาย (ลำปาง)

ไม้พุ่ม หรือ ไม้ต้น -> สูง 2-7 ม. อาจจะสูงได้ถึง 15 ม. เปลือกเรียบ สีเทาหรือสีน้ำตาล กิ่งก้านเล็กเรียว มีขนตามปลายกิ่ง
ใบ -> เดี่ยว ออกเวียนสลับรอบลำต้น รูปขอขนานรูปรี หรือ รูปไข่กลับแกมรูปรี กว้าง 3-8 ซม. ยาว 10-16 ซม. ปลายใบเป็นติ่งมน โคนใบสอบแคบหรือกลม เส้นใบมี 4-6 คู่ ก้านใบยาว 1-1.5 ซม. สีเหลือง มีรอยย่น
ดอก -> ออกเป็นช่อสั้น ๆ ตามง่ามใบยาว 0.3-1.5 ซม. มีดอกช่อละ 1-1.5 ซม. สีเหลือง มีรอยย่น ดอก ออกเป็นช่อสั้น ๆ ตามง่ามใบยาว 0.3-1.5 ซม. มีดอกช่อละ 1-3 ดอก มีขนประปรายราบกับผิว ดอกเพศผู้ และดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน ดอกเพศผู้ มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ ขนาดเล็ก กลีบดอกสีขาวอมเขียว เชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ เกสรเพศผู้มี 5 อัน เชื่อมติดกับหลอดกลีบดอก เกสรเพศเมียเป็นหมัน มีขน ดอกเพศเมีย มีกลีบเลี้ยงและกลีบดอกคล้ายดอกเพศผู้ แต่มีขนาดใหญ่กว่าเล็กน้อย เกสรเพศผู้เป็นหมันมี 5 อัน รังไข่รูปไข่ มีขน
ผล -> รูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง 2-2.7 ซม. ยาว 3-4 ซม. สีเขียวสุกมีสีม่วงอมน้ำเงิน หรือ ค่อนข้างดำ มี 1 เมล็ด


นิเวศน์วิทยา

ขึ้นตามป่าดิบ หรือป่าผลัดใบชื้น ที่สูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 900 ม. พบทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ของไทย


สรรพคุณ

ใบ -> น้ำต้มกิน

 

รูปภาพจาก:weebly.com,weebly.com,สมุนไพร