สมุนไพรจอก

สมุนไพรจอก 

จอก (Pistia stratiotes Linn.)
บางถิ่นเรียก จอก (กลาง) กากอก (เหนือ) ผักกอก (เชียงใหม่)

เป็นไม้น้ำจืด ต้นเล็กๆ ลอยอยู่บนผิวน้ำดไม่มีลำต้นที่ตั้งตรง แต่มีลำต้นทอดขนานไปกับผิวน้ำ และจะมีต้นใหม่งอกออกมาตามข้อ มีใบอยู่เหนือน้ำ รากแขนงมากมายอยู่ใต้น้ำ.ใบ รูปไข่กลับ ปลายใบเว้า ขอบใบเรียบ โคนใบแคบ ยาว 2-15 ซม. ไม่มีก้านใบ ใบเรียงซ้อนกันเป็นชั้น คล้ายดอกกุหลาบ สีเขียวสด มีขน และเป็นร่องๆ ขนานกันตามความยาวของใบ. ดอก ออกเป็นช่อตรงศูนย์กลางของใบ ลักษณะเป็นแท่งยาว เช่นเดียวกับดอกบอนกาบหุ้มช่อดอกยาว 1.5-4 ซม. ส่วนล่างโอบซ้อนกัน ส่วนบนกางออก มีรอยคอดระหว่างดอกเพศผู้และเพศเมีย สีเขียว หรือ ขาว มีขน ช่อดอกบางส่วนเชื่อมติดกับกาบหุ้ม มีดอกเมียเพียง 1 ดอก อยู่ตอนล่าง และดอกเพศผู้ 2-3 ดอก อยู่ตอนบน ไม่มีกลีบดอก เกสรผู้ 2-8 อัน ดอกเพศเมียรูปคล้ายขวดแก้วก้นป่อง รังไข่ 1 ช่อง มีไข่อ่อนมากมายนับไม่ถ้วน. ผล สีเขียว มีท่อรังไข่ติดอยู่ที่ปลาย ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก

นิเวศน์วิทยา : เกิดตามห้วย หนอง คลอง บึงทั่ว ๆ ไป

สรรพคุณ : ทั้งต้น ขับปัสสาวะ แก้โรคโกโนเรีย ใช้เป็นยาหล่อลื่น (ใช้ภายใน) และเป็นยาทำลายสัตว์และแมลงตัวเล็ก ๆ ใช้หมักทำปุ๋ย ทำให้ผิวหนังชุ่มเย็น เป็นยาเย็น ขับเสมหะ แก้บิด มีคุณสมบัติเป็นยาฆ่าเชื้อ แก้วัณโรค แก้บิด เถ้าจากต้น แก้กลาก แก้ฝี ใบ ใช้พอกแก้ริดสีดวงทวาร ผสมกับน้ำกุหลาบและน้ำตาลรับประทานแก้โรคบิด ทำให้ผิวหนังชุ่มเย็น แก้โรคริดสีดวงทวาร ผสมกับตัวยางบางอย่างแก้หืด ผสมกับตัวยาอื่นแก้บิด แก้ไอ ซิฟิลิส โรคผิวหนัง น้ำคั้นจากใบ ผสมกับน้ำมันมะพร้าว ใช้แก้โรคผิวหนังเรื้อรัง ราก เป็นยาระบาย ขับปัสสาวะ

 

รูปภาพจาก:pantip.com,aroka108.com,สมุนไพร