สมุนไพรบวมหอม

สมุนไพรบวมหอม

บวมหอม Luffa cylindrical (Linn.) Roem.
บางถิ่นเรียก บวมหอม (กลาง) กะตอร่อ (มลายู-ปัตตานี) บวมกลม บวมขม (กลาง) บวมอัม มะนอยขม มะนอยอัม (เหนือ).

    ไม้เถา มีอายุเพียงปีเดียว ลำต้นและกิ่งก้านมีขน ขนจะค่อย ๆ หลุดร่วงไปเมื่อแก่ ตามข้อมีมือเกาะเป็นเส้นยวา มักแยกเป็น 3 แขนง. ใบ เดี่ยว เรียงสลับกัน มีขนาดกว้าง และยาว 12-20 ซม. ปลายใบแหลม ขอบใบหยักเล็กน้อย มีรอยเว้าลึกเป็น 5 แฉก โคนใบเว้าเป็นรูปหัวใจ ก้านใบยาว 6-10 ซม. เป็นเหลี่ยม. ดอก ดอกเพศผู้ และดอกเพศเมียอยู่บนต้นเดียวกัน ออกเดี่ยว ๆ หรือ เป็นช่อ. ดอกเพศผู้ เป็นช่อ ยาว 10-15 ซม. ก้านดอกยาว 1-2 ซม. กลีบรองกลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเป็นท่อสั้น ๆ ปลายแยกเป็นกลีบเล็ก ๆ เรียวยาว 5 กลีบ มีขน กลีบดอก 5 กลับ รูปไข่กลับ หรือ รูปรี สีเหลือง หรือ เหลืองอ่อน ขอบกลีบมีรอยย่นเป็นคลื่น ดอกบานเต็มที่กว้าง 3-5 ซม. กลีบมีขนาดกว้าง 1-1.5 ซม. ยาว 2-3 ซม. เกสรผู้ 3 อัน อับเรณูมีจำนวนช่องไม่เท่ากัน คือ อับเรณูที่มี 1 ช่อง 1 อัน และ 2 ช่อง 2 อัน. ดอกเพศเมีย มักออกเป็นดอกเดี่ยว ก้านดอกยาว 1-7 ซม. กลีบรองกลีบดอก และกลีบดอก มีลักษณะเหมือนดอกเพศผู้ รังไข่รูปทรงกระบอก อยู่ต่ำกว่ากลีบรองกลีบดอก และกลีบดอก ภายใน 3 ช่อง มีไข่อ่อนเรียงตามแนวยาวจำนวนมาก ท่องรังไข่ กลมสั้น ปลายแยกเป็น 3 แฉก. ผล รูปทรงกระบอก เส้นผ่าศูนย์กลาง 4-10 ซม. ยาว 15-30 ซม. ปลายผลมีรอยของกลีบรองกลีบดอกเหลืออยู่ ผลอ่อนสีเขียว มีลายสีเขียวแก่ ผลแก่สีเขียวอมเหลือง หรือ เขียวเข้มปนเทา เนื้อในมีเส้นใยเหนียวเป็นร่างแห. เมล็ด รูปรี แบน กว้าง 6-8 มม. ยาว 1.2-1.5 ซม. เมื่อแก่สีดำ.

นิเวศน์วิทยา : ปลูกทั่วไป เพื่อใช้ผลเป็นอาหาร.

สรรพคุณ : ราก น้ำต้มราก กินเป็นยาระบาย ใบ ใบอ่อนกินได้ น้ำคั้นใบสดเป็นยาขับระดู ฟอกเลือด ส่วนน้ำต้มใบ ใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะอื่น ๆ ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ และแก้ปัสสาวะเป็นเลือด ตำเป็นยาพอก แก้อาการบวมอักเสบ และฝี ผล ผลอ่อนกินได้ เป็นยาระบาย ขับลม ขับน้ำนม และแก้อาการเลือดออกตามทางเดินอาหาร และจากกระเพาะปัสสาวะ เมล็ด กินเป็นยาทำให้อาเจียน และเป็นยาระบาย

 

รูปภาพจาก:sentangsedtee.com,atgardendelivery.com,สมุนไพร