สมุนไพรมะดูก

สมุนไพรมะดูก

มะดูก Siphonodon celastrineus Griff.
บางถิ่นเรียก มะดูก (ทั่วไป) บั๊กโค้ก (เขมร-สุรินทร์) ยายปลวก (สุราษฎร์ธานี).

    ไม้ต้น สูง 20-35 ม. หูใบ ขนาดเล็ก หลุดร่วงง่าย. ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับกัน รูปขอบขนาน หรือ รูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง 2.5-9.5 ซม. ยาว 4-23 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบสอบแคบเป็นรูปลิ่ม หรือ กลม ขอบใบมักจักเป็นซี่ฟันกลมตื้น ๆ บางครั้งจักห่าง ๆ หรือ มองเห็นไม่ชัด หายากที่ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนาคล้ายแผ่นหนัง เมื่อแห้งสีเขียวอมเทา หรือ สีเขียวมะกอก เส้นใบมี 6-10 คู่ ก้านใบยาว 0.5-2 ซม. ดอก ออกเป็นกระจุกตามง่ามใบ มีสองสามดอก ก้านช่อดอกยาว 0.5-1.5 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 5-11 มม. ดอกสีขาวครีม บางทีมีจุดสีน้ำตาลแดงที่กลีบรองกลีบดอกและกลีบดอก กลีบรองกลีบดอกมี 5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็นพูซ้อนทับกัน รูปไต หรือ กึ่งกลม ยาว 1-2 มม. กลีบดอกรูปไข่ มี 5 กลีบ ซ้อนทับกัน กว้าง 1.7-2.5 มม. ยาว 2.2-3.5 มม. ปลายมน เกสรผู้มี 5 อัน ก้านเกสรผู้แบน ยาวประมาณ 1 มม. เชื่อมติดกันที่ครึ่งหนึ่ง หรือ ใกล้ๆ โคน เกสรเมียปลายมน. ผล รูปรีกว้าง หรือ รูปกลม สีเขียว หรือ เขียวอมเหลือง. กว้าง 2-6 ซม. ยาว 3-6.5 ซม. สุกรับประทานได้.

นิเวศน์วิทยา : ขึ้นตามป่าราบทางภาคเหนือ และภาคกลาง.

สรรพคุณ : ราก  รับประทานแก้พิษฝีภายใน บำรุงกระดูก ดับพิษในกระดู ประดง น้ำเหลืองเสีย ผื่นคัน เข้าข้อออกดอก โรคผิวหนัง เส้นเอ็นพิการ

 

รูปภาพจาก:samunpri.com,dnp.go.th,สมุนไพร