สมุนไพรก่อสร้อย

สมุนไพรก่อสร้อย

ก่อสร้อย (Carpinus viminea Wall.)
บางถิ่นเรียก ก่อสร้อย กำลังเสือโคร่ง (น่าน) สนสร้อย ส้มพอหลวง (เลย) ก่อหัด (เพชรบูรณ์) เส่ปอบมล๊ะ (กะเหรี่ยง- เชียงใหม่).

เป็นไม้ยืนต้น สูงประมาณ 20 เมตร ตามกิ่งมีปุ่ม และมีช่องระบายอากาศ เป็นจุด ๆ จำนวนมาก เปลือกไม้สีเทา มีลายเป็นทางสีดำ เปลือกชั้นนอกลอกออกเป็นแผ่น ม้วนคล้ายม้วนกระดาษ ยอดอ่อนมีขนเล็กน้อย. ใบ เดี่ยว เรียงแบบสลับกัน รูปไข่ หรือ รูปไข่แกมรูปหอก ปลายใบเป็นหางยาว ขอบใบหยักเป็นซี่เลื่อย 2 ชั้น โคนใบแหลม กลม หรือ เว้าเล็กน้อย กว้าง 2-4 ซม. ยาว 3-11 ซม. เส้นกลางใบด้านใต้ใบมีขนเล็กน้อย เส้นใบแบบขนนก เป็นเส้นตรงและขนานกัน ก้านใบยาว 0.5-1.5 ซม. มีขน. ดอก ออกเป็นช่อ มีช่อดอกเพศผู้และเพศเมีย แยกกันคนละช่อแต่อยู่บนต้นเดียวกัน ช่อดอกเพศผู้ เกิดตามง่ามใบ ยาว 2.5-5 ซม. ห้อยลง มีใบประดับรูปไข่ มีสันนูน ปลายแหลม มีขนตามขอบ อับเรณูมีขนกระจุกหนึ่งอยู่ด้านบน ช่อดอกเพศเมีย เกิดที่ยอด ตั้งตรง หรือเกือบตรง มีดอกห่างๆ ช่อยาว 5-10 ซม ใบประดับยาว แคบคล้ายใบหญ้า. ผล รูปไข่ ปลายแหลม เปลือกแข็ง ยาว 0.5-0.7 ซม. มีเส้นนูน 7-8 เส้น มีต่อมให้ยางเหนียว ๆ เป็นจุด ๆ มีใบประดับรูปไข่แกมรูปหอก ซึ่งข้างซ้ายและขวามีขนาดไม่เท่ากัน ยาว 2-2.5 ซม. มีเส้นนูน 3-4 เส้น ขอบหยัก.

นิเวศน์วิทยา : ขึ้นตามพื้นที่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 800-900 เมตรขึ้นไป พบทางภาคเหนือ เช่น ดอกปุย ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ และทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ภูหลวง ภูกระดึง จังหวัดเลย.

สรรพคุณ : เปลือกต้น เป็นยาบำรุงธาตุ บำรุงกำลัง เจริญอาหาร ขับลมในลำไส้ บำรุงเส้นเอ็น แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย

 

รูปภาพจาก:dnp.go.th,wikiwand.com,สมุนไพร