สมุนไพรเนียม

สมุนไพรเนียม

เนียม  Sympagis nivea (Craib) Berm.
บางถิ่นเรียก เนียม (ภาคกลาง) อ้ม (นครราชสีมา).

เป็นไม้พุ่ม ขนาดเล็ก สูง 50-80 ซม. ใบ คล้ายใบดาดตะกั่ว หนา สีเขียวเข้ม รูปค่อนข้างกลม โคนใบแหลม ขอบใบจักโค้งๆ ยาว 5-6 ซม. กว้าง 3-3.5 ซม ดอก ออกเป็นช่อตามยอด หรือ ง่ามใบ ช่อดอกยาว 5-6 ซม มีใบประดับรองรับดอกซ้อนกันเป็นแผ่นเล็ก ๆ สีเขียว ดอกสีขาวประชมพูยื่นออกมาจากใบประดับ ยาว 2-2.5 ซม. เกสรผู้มี 4 อัน สั้น 2 ยาว 2. ผล เป็นฝักรูปยาว ปลายและโคนแหลม.

นิเวศน์วิทยา พันธุ์ไม้นี้มีแต่ในประเทศไทย คนไทย โดยเฉพาะผู้ที่รับประทานหมาก นิยมปลูกตามบ้าน

สรรพคุณ ใช้ใบสดใส่ยาจืด หรือ รับประทานกับหมาก ใบแห้งใช้ใส่น้ำมันละหุ่ง หรือ น้ำมันมะพร้าว เพื่อให้มีกลิ่นหอมเมื่อจะใช้น้ำมันมะพร้าวใส่ผม นอกจากนี้ ใช้ในการปรุงยานัตถุ์เพื่อให้มีกลิ่นหอม แก้หวัดคัดจมูก เพื่อให้สมองโปร่ง รับประทานเป็นยาขับลมในลำไส้

หมายเหตุ ต้นเนียมนี้ มีบางคนเข้าใจผิดว่าเป็น Chloranthus officinalis Bl. คือ ต้นเฉียงพร้ามอญ อยู่ในวงศ์ Chloranthaceae ซึ่งผลแก่ ใช้เป็นสมุนไพรได้เหมือนกัน มีใบจักเหมือนกัน แต่รูปใบต่างกัน ใบของต้นเนียมเป็นรูปค่อนข้างกลม โคนใบเป็นรูปแหลม ขอบใบจักโค้ง มีกลิ่นหอม ดอกใหญ่ ผลเป็นฝักแบบต้อยติ่ง ส่วนต้นเฉียงพร้ามอญ รูปใบเป็นรูปรี หรือ รูปไข่ โคนใบแหลม ขอบใบจักแหลม ดอกเป็นกระจุกเล็ก ๆ และมีผลเป็นเมล็ดกลม ๆ

 

รูปภาพจาก:samunpri.com,blogspot.com,สมุนไพร