มังคุด

มังคุด

มังคุด Garcinia mangostana L. มังคุด (ทั่วไป)

ไม้ต้น -> สูง 10-20 ม. ทรงพุ่มเป็นรูปเจดีย์ มีน้ำยางสีเหลือง
ใบ -> เดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรีแกมขอบขนาน ปลายใบแหลม หรือ เป็นติ่ง โคนใบมนหรือแหลม ขอบใบเรียบ เนื้อใบหนา สีเขียวเข้มเป็นมัน เส้นใบจำนวนมาก ก้านใบอ้วน ยาว 18-20 มม.
ดอก -> ออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นคู่ตามปลายกิ่ง ดอกเมื่อบานกว้างประมาณ 5 ซม. กลีบเลี้ยงมี 4 กลีบ หนา งอเป็นกระพุ้งติดทนจนเป็นแผล กลีบดอกมี 4 กลีบ สีออกเหลือง ขอบกลีบสีชมพู เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านเกสรเล็ก โคนก้านแบน หรืออาจจะเชื่อมติดกันเล็กน้อย อับเรณูไข่แกมขอบขนาน มี 2 พู รังไข่รูปไข่ ผิวเรียบ มี 5-8 ช่อง เกสรเพศเมีย ไม่มีก้าน
ผล -> กลม เปลือกสีม่วง หนา มียางเหลือง ที่ปลายผลมียอดเกสรเพศเมียติดอยู่ แยกเป็น 4-7 แฉก ที่ขั้วผลมีกลีบเลี้ยง 4 กลีบติดอยู่ ภายในมีเนื้อสีขาว 4-7 กลีบ รสหวาน เมล็ดมีเพียง 0-3 เมล็ด ส่วนใหญ่เมล็ดลีบ


นิเวศน์วิทยา

ปลูกกันมากทางภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงใต้ เป็นไม้ที่โตช้า ส่วนถิ่นกำเนิดนั้นยังไม่ทราบแน่ชัด


สรรพคุณ

ต้น -> ทุกส่วนของต้นเป็นยาฝาดสมานโดยเฉพาะผล ยางจากต้นเป็นยาถ่ายอย่างรุนแรง น้ำต้มจากเปลือกต้นและใบเป็นยาฝาดสมานอมกลั้วคอแก้แผลในปากและลดไข้
ผล -> เป็นผลไม้เรืองร้อนที่มีรสชาติดีที่สุด เปลือกผล เปลือกผลแห้งใช้เป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องเสีย แก้บิด ทางเดินปัสสาวะอักเสบเรื้อรัง ลดไข้  น้ำต้มเปลือกผล ใช้เป็นยากลั้วคอ รักษาแผลในปากและชะล้างแผล มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียซึ่งทำให้เกิดหนองและต้านเชื้อราที่เป็นสาเหตุของโรคผิวหนัง และลดการอักเสบ ได้มีการพัฒนายาในรูปครีมผสมสารบริสุทธิ์ ที่แยกได้จากเปลือกผล เพื่อใช้รักษาแผลที่เป็นหนอง และสิวซึ่งเกิดจากการติดเชื้อ ตลอดจนใช้ลดร่องรอยด่างดำบนใบหน้าด้วย

 

รูปภาพจาก:kaijeaw.com,pinterest.com,l,สมุนไพร