สมุนไพรกะดอม

สมุนไพรกะดอม

กะดอม Gymnopetalum cochinchinese (Lour.) Kurz
บางถิ่นเรียก กะดอม (กลาง) ขี้กาดง (สระบุรี) ผักแคบป่า (น่าน) มะนอยจา (เหนือ) มะนอยหก มะนอยหกฟ้า (แม่ฮ่องสอน).

            ไม้เถา ลำต้นเล็ก เป็นร่อง มีมือเกาะ. ใบ เดี่ยว เรียงสลับกัน แผ่นใบรูปลักษณะต่าง ๆ กัน มีรูปไต จนกระทั่งรูปสามเหลี่ยม ห้าเหลี่ยม หรือ เป็นแฉก; กว้าง 3-10 ซม. ยาว 4-10 ซม ฐานใบเว้าลึกเป็นรูปหัวใจ สากคายทั้งด้านบนและด้านล่าง. ดอก ดอกเพศผู้และดอกเพศเมีย อยู่บนต้นเดียวกัน ใบประดับยาว 1.5-2.0 ซม. ขอบหยักเป็นแฉกลึกแหลม. ดอกเพศผู้ ออกเป็นช่อ ก้านช่อยาว 7-15 ซม. กลีบรองกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว ปลายแยกเป็นแฉกรูปหอก 5 แฉก มีขนเป็นมันเหมือนไหม; กลีบดอก 5 กลีบ ฐานเชื่อมติดกันเพียงเล็กน้อย สีขาว เกสรผู้ 3 อัน ดอกเพศเมีย ออกเดี่ยว ๆ กลีบรองกลีบดอก และกลีบดอก มีลักษณะเหมือนดอกเพศผู้ รังไข่มี 1 ช่อง ปลายท่อรังไข่แยกเป็น 3 แฉก. ผล รูปไข่แกมขอบขนาน ยาว 4-5 ซม. สีแดงอมส้ม ผิวสาก มีสัน 10 สัน เนื้อสีเขียว. เมล็ด รูปรี ยาวประมาณ 6 มม.

นิเวศน์วิทยา : ขึ้นตามที่รกร้างทั่วไป.

สรรพคุณ : ราก รากแห้งบดผสมกับน้ำร้อน ใช้ทาถูกนวดกล้ามเนื้อ บริเวณที่ปวดเมื่อย และอ่อนเปลี้ยง่าย ใบ น้ำคั้นใบ ใช้หยอดตา แก้ตาอักเสบ น้ำต้มใบ กินเป็นยาถอนพิษของผลสุกที่กินเข้าไปและแก้พิษของโรคระบาดทะยักที่รักษาไม่ถูกวิธี ผล ผลอ่อนกินได้ แต่ผลแก่เป็นพิษ เมล็ด น้ำต้มเมล็ด กินเป็นยาลดไข้ เป็นยาถอนพิษจากการกินผลไม้ที่เป็นพิษบางชนิด ขับน้ำลาย บำรุงธาตุ และช่วยย่อย

 

รูปภาพจาก:blogspot.com,สาระเร็ว.com,สมุนไพร